Top.Mail.Ru

Сайт нұсқасы

ru kz

Зектілері

Билік, атақ, сұлулық: әлемдегі ел аузынан түспейтін бірінші ханымдар

Жарияланған күні:

Джон Кеннежи мен Жаклин Кеннеди
Джон Кеннежи мен Жаклин Кеннеди. Фото: gettyimages.com

Бірінші ханым деп президенттердің немесе мемлекет басшыларының жұбайларын айтамыз, олар халық арасында жоғары мәртебеге ие және қоғам өмірінде маңызды рөл атқарады. Әлемдегі ең танымал бірінші ханымдар билік, атақ және сұлулықтың үлгісі ретінде танылады. Саясат пен ел тіршілігіне өзгеріс әкелген бірінші ханымдарға тоқталайық.

Жаклин Кеннеди

Жаклин Ли Бувье Кеннеди – Америка Құрама Штаттарының 35-ші президенті Джон Ф. Кеннедидің әйелі және ел тарихындағы ең танымал бірінші ханымдардың бірі. Жаклин өзінің стилі, мәдениетке деген ықыласы және қоғамдық қызметтері арқылы әлемге танымал болды.

1953 жылы Жаклин Джон Фицджеральд Кеннедиге тұрмысқа шықты. Джон Кеннеди ол кезде Массачусетс штатынан сенатор болатын. Олар екі бала тәрбиелеп, саяси сахнада бірге танылды.

1961 жылы Джон Кеннеди АҚШ президенті болып сайланды, ал Жаклин Кеннеди елдің бірінші ханымы атанды. Оның бұл рөлдегі қызметі бірнеше маңызды аспектілерді қамтыды:

  1. Ақ үйді қайта жөндеу: Жаклин Ақ үйдің тарихи және мәдени маңызын арттыруға аса көңіл бөлді. Ол үйді қайта жөндеп, оны ұлттық мұра ретінде сақтау үшін жұмыстар жүргізді.
  2. Сән және мәнер: Жаклиннің сәнге деген талғамы бүкіл әлемге әсер етті. Ол талғампаздығы және сәнді киімдері арқылы танымал болды, көптеген әйелдер оны үлгі тұтты.
  3. Мәдениет пен өнер: Жаклин өнер мен мәдениетті қолдады. Ол Ақ үйде мәдени шаралар мен өнер көрмелерін ұйымдастырып, өнерпаздар мен жазушыларды қолдады.
Жаклин Кеннеди сол жақта
Жаклин Кеннеди сол жақта. Фото: Peter Simins/WWD/Penske Media via Getty Images

1963 жылы 22 қарашада Джон Кеннеди Даллас қаласында өлтірілді. Бұл оқиға Жаклинге және бүкіл елге үлкен соққы болды. Жаклин өзінің күйеуінің өлімінен кейін де халықтың назарында қалды, оның қайғысын бүкіл әлем бөлісті. Джон Кеннедидің өлімінен кейін Жаклин Нью-Йоркке көшіп, балаларын тәрбиелеп, қоғамдық жұмыстармен айналысты. 1968 жылы Жаклин грек миллиардері Аристотель Онассиске тұрмысқа шықты. Ол өзінің қалған өмірін қайырымдылық жұмыстарымен, кітаптар редакциялаумен және өнерді қолдаумен өткізді.

Джон Кеннедидің өлімі
Джон Кеннедидің өлімі. Фото: Gary Miller/Getty Images

Жаклин Кеннеди тарихта ерекше орны бар тұлға. Оның стилі, мәдениетке деген ықыласы және қоғамдық қызметтері әлемге әсер етті. Ол ел аузынан түспейтін, мәңгілікке есте қалатын бірінші ханымдардың бірі.

Элеонора Рузвельт

Элеонора Рузвельт – Америка Құрама Штаттарының 32-ші президенті Франклин Д. Рузвельттің әйелі және ХХ ғасырдағы ең ықпалды бірінші ханымдардың бірі. Ол адам құқықтарын қорғау, әлеуметтік әділдік және халықаралық қатынастар саласындағы қызметімен танымал болды.

Анна Элеонора Рузвельт 1884 жылы 11 қазанда Нью-Йорк қаласында дүниеге келді. Ол бай және танымал отбасыдан шыққан. Элеонора жастайынан жетім қалып, өзінің үлкен анасының қолында тәрбиеленді. Ол Англияда жеке мектепте білім алды, бұл оның көзқарасын кеңейтіп, тәуелсіздікке деген ұмтылысын нығайтты.

1905 жылы Элеонора өзінің алыс туысы Франклин Д. Рузвельтке тұрмысқа шықты. Олардың некесінде алты бала дүниеге келді. Франклин саясатпен айналысып, 1933 жылы АҚШ президенті болып сайланды.

Элеонора Рузвельт
Элеонора Рузвельт. Фото: Daily Mirror/Mirrorpix/Mirrorpix via Getty Images

Элеонора 1933-1945 жылдар аралығында бірінші ханым болды, бұл кезең АҚШ тарихындағы ең қиын кезеңдердің бірі – Ұлы депрессия және Екінші дүниежүзілік соғыс кезеңі еді. Ол өзінің рөлін дәстүрлі шеңберден шығарып, белсенді қоғамдық қайраткерге айналды.

  1. Әлеуметтік Әділдік: Элеонора кедейлікпен күресу, жұмыссыздықты азайту және әлеуметтік реформаларды қолдау бойынша белсенді жұмыс атқарды. Ол Нью-Дил бағдарламасының аясында түрлі әлеуметтік жобаларды қолдады.
  2. Адам Құқықтары: Элеонора адам құқықтарын қорғау саласында маңызды рөл атқарды. Ол азаматтық құқықтар қозғалысын қолдап, нәсілдік теңдік пен әділдікті насихаттады. Оның бұл саладағы еңбегі оған халықаралық деңгейде үлкен құрмет әкелді.
  3. Біріккен Ұлттар Ұйымы: Франклин Д. Рузвельттің өлімінен кейін де Элеонора белсенді қоғамдық қызметін жалғастырды. Ол 1945 жылы жаңадан құрылған Біріккен Ұлттар Ұйымының Адам құқықтары жөніндегі комиссиясының төрайымы болып тағайындалды. Оның жетекшілігімен 1948 жылы Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы қабылданды, бұл құжат бүгінгі күнге дейін адам құқықтарының негізгі қағидаларын анықтайды.

Элеонора өз өмірінің соңына дейін қоғамдық жұмыстармен айналысты. Ол әйелдер құқықтарын қорғау, бейбітшілік пен демократияны насихаттау бағытындағы қызметтерін жалғастырды. Элеонора көптеген мақалалар жазып, лекциялар оқыды және әлемдегі маңызды оқиғаларға белсенді түрде қатысып отырды.

Элеонора Рузвельт тарихта өзінің адам құқықтары мен әлеуметтік әділдікке деген адалдығымен есте қалды. Ол бірінші ханым ретіндегі рөлін жаңа деңгейге көтеріп, көптеген адамдарға үлгі болды. Оның мұрасы бүгінгі күнге дейін өзекті болып, әлемдегі адам құқықтары мен теңдікті қорғау қозғалыстарында маңызды орын алады.

Мишель Обама

Мишель Обама да Америка Құрама Штаттарының алғашқы ханымдарының бірі ретінде әлемге танымал. Ол өзінің білімділігімен, ақылдығымен және қайраткерлігімен ерекшеленді. Мишель балалар мен жастард Мишель Обама (туған кездегі есімі Мишель Лавон Робинсон) – Америка Құрама Штаттарының 44-ші президенті Барак Обаманың әйелі және 2009-2017 жылдар аралығындағы бірінші ханым. Ол өзінің білімділігімен, ақылдығымен және қоғамдағы белсенді қызметімен танымал болды.

Мишель Лавон Робинсон 1964 жылы 17 қаңтарда Чикаго қаласында дүниеге келді. Оның ата-анасы Фрейзер және Мариан Робинсондар қарапайым жұмысшы отбасынан шыққан. Мишельдің балалық шағы қарапайым, бірақ білімге деген ұмтылысы ерекше болды. Ол Принстон университетінде әлеуметтану мамандығы бойынша оқыды, кейін Гарвард университетінің құқық мектебін тәмамдады.

Мишель Барак Обамамен Чикаго қаласында, олар бір заң фирмасында жұмыс істеген кезде кездесті. 1992 жылы олар үйленді. Олардың екі қызы бар: Малиа және Саша.

Барак пен Мишель Обамалар
Барак пен Мишель Обамалар. Фото: Drew Angerer/Getty Images

Мишель Обама 2009-2017 жылдар аралығында бірінші ханым болды. Оның бұл рөлдегі қызметі бірнеше маңызды аспектілерді қамтыды:

  1. Let's Move! бастамасы: Мишель балалар арасында семіздік мәселесіне қарсы күресуді мақсат еткен "Let's Move!" атты ұлттық бастаманы іске қосты. Бұл бағдарлама дұрыс тамақтану мен физикалық белсенділікті насихаттау арқылы балалардың денсаулығын жақсартуға бағытталды.
  2. Әскери отбасыларды қолдау: Мишель Джил Байденмен бірге әскери отбасыларды қолдауға арналған Joining Forces бастамасын іске қосты. Бұл бастама әскери қызметкерлер мен олардың отбасыларының қажеттіліктерін қамтамасыз етуге бағытталған.
  3. Білім беру: Мишель білім беруді жақсарту мәселесіне ерекше көңіл бөлді. Ол жастарды жоғары білім алуға ынталандыру үшін Reach Higher бастамасын бастады. Бұл бағдарлама жастарға колледжге түсуге және кәсіби дамуға көмектесуді көздейді.
  4. Қыздар мен әйелдерді қолдау: Мишель қыздар мен әйелдердің құқықтарын қорғауға ерекше көңіл бөлді. Ол Let Girls Learn бастамасын іске қосты, бұл бастама әлемдегі қыздарға білім алуға мүмкіндік беру үшін жұмыс істеді.
Мишель Обама
Мишель Обама. Фото: Taylor Hill/WireImage

Барак Обаманың президенттік мерзімі аяқталғаннан кейін де Мишель Обама қоғамдық жұмыстарын жалғастырды. Ол өзінің Becoming атты естелік кітабын жазып, ол кітап үлкен табысқа жетті. Кітапта Мишель өзінің өмірі, балалық шағы, Барак Обамамен өмірі және бірінші ханым ретіндегі тәжірибесі туралы әңгімелейді.

Мишель Обама өз рөлін бірінші ханым ретінде жаңа деңгейге көтерді. Ол қоғамдағы маңызды мәселелерді шешуге белсенді қатысып, өз өмірімен және қызметімен көптеген адамдарға үлгі болды. Мишельдің қайраткерлігі, білімділігі және қоғамдық қызметтері оны әлемдегі ең ықпалды тұлғалардың бірі ретінде танытады.

Маргарет Тэтчер

Маргарет Тэтчер – Ұлыбританияның премьер-министрі болған алғашқы әйел және ХХ ғасырдағы ең ықпалды саяси қайраткерлердің бірі. Ол 1979-1990 жылдар аралығында Ұлыбританияны басқарды және "Темір ханым" деген лақапатқа ие болды.

Маргарет Хильда Робертс 1925 жылы 13 қазанда Англияның Грантэм қаласында дүниеге келді. Оның әкесі шағын дүкеннің иесі және жергілікті саясаткер болды. Маргарет Оксфорд университетінде химия мамандығы бойынша білім алды. Оқуды аяқтағаннан кейін химик болып жұмыс істеді, кейінірек заңгер мамандығын алды.

1951 жылы Маргарет Денис Тэтчерге тұрмысқа шықты. Олардың Марк және Кэрол атты егіз балалары болды. Денис Тэтчер Маргареттің саяси мансабында маңызды қолдау көрсетті.

Маргарет Тэтчер мен Денис Тэтчер
Маргарет Тэтчер мен Денис Тэтчер. Фото: Keystone/Hulton Archive/Getty Images

Маргарет Тэтчер 1959 жылы парламентке сайланып, Консервативтік партияның мүшесі болды. Ол 1970-1974 жылдар аралығында білім және ғылым министрі болып қызмет атқарды. Осы кезеңде ол мектептерде тегін сүт бағдарламасын тоқтатып, «Сүтті ұрлаушы» деген атаққа ие болды.

1979 жылы Маргарет Тэтчер Ұлыбританияның премьер-министрі болып сайланды. Оның премьер-министрлік кезеңі ел экономикасын реформалаумен, кәсіподақтардың күшін әлсіретумен және мемлекет иелігіндегі кәсіпорындарды жекешелендірумен есте қалды.

  1. Экономикалық реформалар: Тэтчердің экономикалық саясаты "Тэтчеризм" деп аталды. Ол мемлекеттік шығындарды қысқарту, салықтарды төмендету және еркін нарықты қолдау арқылы инфляцияны бақылауға алды. Оның бұл реформалары ел экономикасын тұрақтандырды, бірақ жұмыссыздықтың өсуіне де әкелді.
  2. Кәсіподақтармен қарсыластық: Тэтчердің премьер-министрлік кезеңінде кәсіподақтардың күшін әлсіретуге бағытталған саясаттар жүзеге асырылды. Бұл әсіресе 1984-1985 жылдардағы шахтерлер ереуілі кезінде айқын көрінді.
  3. Фолкленд соғысы: 1982 жылы Ұлыбритания Аргентинамен Фолкленд аралдары үшін соғысқа түсті. Тэтчердің бұл соғыстағы жеңісі оның беделін арттырды және оның күшті көшбасшы ретіндегі имиджін нығайтты.
  4. Жекешелендіру: Тэтчер мемлекеттік кәсіпорындарды жекешелендіру саясатын жүргізді. Бұл саясат мемлекеттік меншік көлемін қысқартып, нарықтық экономикаға өтуге ықпал етті.
Маргарет Тэтчер
Маргарет Тэтчер. Фото: PA Images/PA Images via Getty Images

1990 жылы Тэтчер Консервативтік партияның ішіндегі қарсылықтар нәтижесінде отставкаға кетті. Ол кейінірек Лордтар палатасында өмірлік пэр атағын алып, Баронесса Тэтчер болды.

Маргарет Тэтчер Ұлыбританияның тарихында ерекше орын алады. Оның қатал экономикалық реформалары, кәсіподақтармен қарсыластықтары және сыртқы саясаттағы табыстары оны әлемдегі ең ықпалды көшбасшылардың бірі ретінде танытты. "Темір ханым" лақапатына лайық, Тэтчердің мұрасы бүгінгі күнге дейін саясаткерлер мен экономистердің назарында.

Грейс Келли

Грейс Келли – америкалық атақты актриса және Монако князьдігінің ханшайымы болған тұлға. Ол Голливудта үлкен табысқа жетіп, кейін князь III Реньемен некелесіп, өзінің жаңа рөлін атқарды.

Грейс Патриция Келли 1929 жылы 12 қарашада Филадельфия қаласында дүниеге келді. Оның әкесі Джон Б. Келли, аға – табысты құрылысшы және Олимпиада чемпионы, анасы Маргарет – спортшы және модель болды. Грейс жас кезінен өнерге қызығушылық танытып, Нью-Йорк қаласындағы Америкадық драмалық өнер академиясында оқыды.

Грейс Келли 1950 жылдары Голливудта зор табысқа жетті. Ол бірнеше танымал фильмдерде басты рөлдерді сомдады және жоғары бағаға ие болды.

  1. Фильмдері: Грейс "Жаңа жұлдыз" (1951), "Могамбо" (1953), "Дәл алғыс" (1954), "Терезедегі арттаушы" (1954), "Тоғызыншы апта" (1954) және "Сіздің тапсырысыңыз" (1955) сияқты фильмдерде ойнады. Оның соңғы фильмдерінің бірі "Жоғарғы қоғам" (1956) болды.
  2. Оскар Жүлдесі: Грейс 1954 жылы "Қауіп-қатер" фильміндегі рөлі үшін "Үздік әйел рөлі" номинациясы бойынша "Оскар" жүлдесін жеңіп алды.
Грейс Келли
Грейс Келли мен III Ренье. Фото: ullstein bild/ullstein bild via Getty Images

1956 жылы Грейс Келли Монако князі Ренье III-мен некелесті. Бұл некеден үш бала дүниеге келді: Кэролайн ханшайымы, Альберт II князі және Стефани ханшайымы.

  1. Қоғамдық қызмет: Ханшайым ретінде Грейс қайырымдылық жұмыстарымен айналысты, мәдени іс-шараларды ұйымдастырды және Монаконың халықаралық беделін арттыруға үлкен үлес қосты.
  2. Кинодан кету: Некеге тұрғаннан кейін Грейс актрисалық мансабын тоқтатты, бірақ оның Голливудтағы мұрасы мәңгі есте қалды.
Грейс Келли мен ІІІ Ренье
Грейс Келли мен ІІІ Ренье. Фото: ullstein bild/ullstein bild via Getty Images

1982 жылы 13 қыркүйекте Грейс Келли автокөлік апатына ұшырап, келесі күні қайтыс болды. Оның өлімі бүкіл әлемге үлкен соққы болды.

Грейс Келли өзінің әдемілігімен, талантымен және мейірімділігімен танымал болды. Голливуд жұлдызы ретінде де, Монако ханшайымы ретінде де оның мұрасы мәңгі есте қалмақ. Оның қайырымдылық жұмыстары және мәдени іс-шараларға қосқан үлесі оны халық арасында құрметті тұлға ретінде қалдырды.

Әлемдегі басқа да танымал бірінші ханымдар

Әлемде Жаклин Кеннеди, Элеонора Рузвельт, Мишель Обама, Маргарет Тэтчер, Грейс Келли секілді бірінші ханымдардан басқа да көптеген атақты тұлғалар бар. Олар да өз елдерінде және әлемде маңызды рөл атқарып, қоғамның дамуына үлкен үлес қосты. Олардың әрқайсысы өз ерекшеліктерімен, қайраткерлігімен және сұлулығымен халықтың жүрегінде мәңгі сақталады.

Бірінші ханымдар ел аузында әрдайым құрметке ие болып, олардың іс-әрекеттері мен өмір жолдары келешек ұрпаққа үлгі болары анық.

Мақаланың түпнұсқасы: https://kaz.nur.kz/kaleidoscope/2127237-bilik-ataq-sululyq-alemdegi-el-auzynan-tuspeitin-birinshi-hanymdar/