Қазақстандағы шипажайға кім тегін жолдама ала алады

Санаторийлік-курорттық емделу бойынша демалыс ақысын мемлекет немесе жұмыс беруші төлей алады. Шипажайға жолдама алуға кімнің құқығы бар және қалай өтініш беру керек. Толығырақ KAZ.NUR.KZ материалынан оқыңыз.

Санаторийлік-курорттық емдеу – арнайы медициналық ұйымдарда жүзеге асырылатын адамдарды медициналық оңалтудың бір түрі. Шипажайға әдетте нақты мерзімге ғана келеді.

Санаторийлік-курорттық емдеудің ақысын "Мүгедектігі бар адамды абилитациялаудың және оңалтудың жеке бағдарламасына (АОЖБ) сәйкес мүгедектігі бар адамдар мен мүгедектігі бар балаларға санаторийлік-курорттық емдеуді ұсыну қағидаларын бекіту туралы шарт" бойынша мемлекет те, жұмыс беруші де төлеуге құқылы.

Бұл ретте емделу шарттары (түрі, мерзімі және т.б.) мүгедектігі бар азаматтың АОЖБ-сына сәйкес анықталады.

Еске сала кетейік, қазақстандықтар ауырғаннан кейін немесе жарақаттан кейін қайта оңалтудан өту үшін шипажайға жолдама ала алады.

Мемлекеттік бюджет есебінен шипажайға жолдама алу үшін қалай өтініш беруге болады?

Ережеге сәйкес мүгедектігі бар азаматтар мен балалар санаторийлік-курорттық емделуге жолдаманы eGov.kz порталы арқылы онлайн түрде немесе жергілікті халыққа қызмет көрсету орталығында (ХҚКО), қалалық әкімдік пен жұмыспен қамту бөлімінде жеке ала алады.

Қайта оңалту бойынша шипажайдағы демалысқа жолдаманы жылына бір рет қана алуға болады. Жолдаманы алу үшін мынадай құжаттарды ұсыну қажет:

• санаторийлік-курорттық емдеумен қамтамасыз ету туралы өтініш;
• мүгедектігі бар азаматтың жеке басын куәландыратын құжат немесе оның цифрлық нұсқасы (сәйкестендіру үшін);
• өтінішті сенімді тұлға берген жағдайда нотариалды куәландыруды қажет етпейтін мүгедектігі бар адамнан сенімхат қажет болады.

Қызметті алу бес жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады. Құжаттарды жеке тапсыруға болады. Кейін өтініш берушіге мынадай құжаттар беріледі:

• ХҚКО-да – тиісті құжаттарды қабылдағаны туралы түбіртек;
• қала әкімшілігінде, жұмыспен қамту бөлімінде – тіркелген күні, құжаттарды қабылдаған адамның тегі мен аты-жөні көрсетілген талон.

Егер адам цифрлық деректер базасына енгізілген болса және шипажайға баруға құқығы болса, онда қызмет проактивті режимде көрсетіледі, яғни ваучерге SMS-хабарлама келген кезде ол тек келісімін беруі керек.

Өтініш мақұлданып, өтініш берушінің абоненттік нөмірі мобильді азаматтардың деректер базасында тіркелген жағдайда оған порталда жеткізушіні (жолдаманы) таңдау қажеттілігі туралы SMS хабарлама келеді. Ол үшін шипажайға баруға ниеттенген азамат әлеуметтік қызметтер порталында электрондық цифрлық қолтаңба (ЭЦҚ) арқылы авторизациядан өтуі керек. Жеткізушіні таңдау үшін екі ай уақыт беріледі.

Егер таңдау мерзімі өтіп кетсе, онда eGov.kz порталындағы жеке кабинетте "жеткізушіні таңдау" түймесін басып, курорттық қызметтерді ұсынатын кез келген жеткізушіні таңдау керек.

Айта кетейік, демалыс орнына бару жолақысы өз қаражатыңыздан төленеді.

Бұл ретте Әлеуметтік кодекстің 168 бабының 4-тармағына сәйкес мүгедектігі бар балаға қарайтын адам санаторийлік-курортта емдеу құнын өтеу ретінде ұсынылатын кепілдік берілген соманың 70 пайызын жергілікті атқарушы органдардан өтеу үшін өтініш беруге құқылы.

Жұмыс берушінің қаражаты есебінен санаторийлік-курорттың құнын кім төлеуге тиіс?

Өндірістік жарақат алған кезде де не кәсіптік ауру салдарынан адам мүгедектік ала алады.

Бұл жағдайда Азаматтық кодекстің (Ерекше бөлім) 937 бабына сәйкес, санаторийлік-курортта емделу құнын жұмыс беруші төлейді.

Ал егер жұмыс беруші банкроттыққа ұшыраса немесе қызметін тоқтатса, онда санаторийлік-курорттың құнын өтеу мемлекеттік бюджет есебінен жүргізіледі. Өтініш берген кезде келесі мәліметтер қосымша сұралады:

• мүгедектікке әкеп соққан өндірістегі жазатайым оқиға туралы;
• өндірістік жарақат алған немесе кәсіптік ауруға шалдыққан жұмыс берушінің – дара кәсіпкердің қызметі тоқтатылғаны немесе заңды тұлғаның таратылғаны туралы мәлімет.

Бұл ақпаратты электрондық дерекқордан алуға болады, ал олар дерекқорда болмаған жағдайда құжаттардың қағаз түріндегі көшірмесін беруге болады. Өтінімді eGov.kz порталы арқылы да беруге мүмкіндік бар.