Қазақстанда қанша зейнеткер жаңа зейнетақы жарнасын алды

БЖЗҚ-дағы 3,6 млн шартты шотқа жұмыс берушінің жаңа міндетті зейнетақы жарналары жіберілді. Солардың есебінен салымшылардың шоттарына 58 миллиард теңгеге жуық қаражат түсті. Толығырақ KAZ.NUR.KZ материалында.

1 сәуірдегі жағдай бойынша қазақстандық зейнеткерлер Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан (БЖЗҚ) орта есеппен 33 985 теңгеден алады. Бұл қазіргі уақытта мемлекеттік бюджеттен базалық зейнетақыға да, ортақ зейнетақыға да жетпейтін өте аз сома.

Мемлекеттік зейнетақының орташа мөлшері 132 399 теңге. Алайда болашақ зейнеткерлерде мұндай төлемдер ынтымақты еңбек өтілінің болмауына байланысты болмайды.

Сондықтан 2024 жылдан бастап Қазақстанда жұмыс берушінің жаңа міндетті зейнетақы жарнасы (ЖМЗЖ) енгізілді. Оны жұмыс берушілер өз есебінен төлейді. ЖМЗЖ есебінен тағайындалатын төлемдер мемлекеттік зейнетақының ынтымақты бөлігін алмастыруы керек.

Айта кету керек, ай сайын жаңа жарна есебінен жинақ артып келеді. Мәселен, 2024 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша БЖЗҚ деректеріне сәйкес олардың жалпы сомасы 57,9 млрд теңге болды. Бұл ақша қазақстандықтардың 3,6 млн шартты шотында сақталады.

Бұл ретте жеке шоттарында міндетті зейнетақы жарналары сақталатын БЖЗҚ салымшыларының жалпы саны 11 млн астам, яғни ЖМЗЖ олардың үштен бір бөлігне ғана түседі.

Естеріңізге сала кетейік, жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналары тек 1975 жылдың 1 қаңтарынан бастап туылған қызметкерлер үшін төленеді. Олар болашақта жаңа зейнетақы төлеміне сене алады.

ЖМЗЖ салымшылары қай өңірлерде көбірек

Айта кетейік, Қазақстанның өңірлері ЖЗМЖ-ның жалпы көлеміне әртүрлі үлес қосты. Жыл басынан бері Алматыдан келген жұмыс берушілер ең көп төледі: шамамен 13,1 млрд теңге. Жалпы, мегаполисте 700 623 адам үшін ЖЗМЖ төленеді.

Одан кейігі орында Астана, мұнда 365 014 қызметкерге 7,4 млрд теңге бөлінді. Үшінші орында Қарағанды облысы – 4,7 млрд теңге 296 733 шартты шотта жатыр.

Ұлытау облысының жұмыс берушілері ең аз үлес қосты – барлығы 7,8 млн теңге. Рас, мұнда тек 306 шартты шот тіркелген. Шымкентте ЖМЗЖ есепке алу үшін 223 450 шотта 2,9 млрд теңгеден астам қаражат жинақталған.

Осылайша, жұмыс берушінің ЖМЗЖ-ны есепке алуға алуға қажетті шартты шоты бар әрбір қазақстандыққа орта есеппен әзірге 15 983 теңгеден зейнетақы жинағы келеді.

Естеріңізге сала кетейік, ЖМЗЖ есебінен зейнетақы төлемдерін жұмыс берушілер жарналарды кемінде бес жыл аударғандарға тағайындалады. Бұл ретте олар өмір бойы, яғни қайтыс болған немесе ҚР тыс жерлерге тұрақты тұрғылықты жерге кеткен айы бойынша жүзеге асырылады.