Ұлттық банк төрағасы базалық мөлшерлеме неліктен төмендетілгенін түсіндірді

Ұлттық банкте өткен брифингте банк төрағасы Тимур Сүлейменов Қазақстанда базалық мөлшерлемені төмендету туралы шешім неліктен қабылданғанын түсіндірді – қазір мөлшерлеме 14,50 пайызға тең. Бұл туралы KAZ.NUR.KZ хабарлайды.

Ұлттық банк төрағасының айтуынша, бұл шешімді қабылдауға бірнеше фактор әсер еткен.

Инфляция динамикасы және инфляциялық болжалдар

Тимур Сүлейменовтің айтуынша, инфляцияның бәсеңдеуі жаһандық инфляциялық қысымның әлсіреуі, азық-түлік өндірушілері бағаны төмендетуі, сондай-ақ қалыпты қатаң ақша-несие саясаты аясында іске асып отыр.

Сәуірде жылдық баға 8,7 пайыз деңгейінде болды, ал азық-түлік тауарларының инфляциясы айтарлықтай төмендеп, 6,3 пайыз болды. Азық-түлік емес тауарлардың қымбаттауы да баяулаған – 7,6 пайыз. Бұл ретте тұрғын үй-коммуналдық қызметтерге реттелетін тарифтердің өсуі нәтижесінде ақылы қызметтердің инфляциясы 13,5 пайызға дейін өсті.

Сәуірде айлық инфляция 0,6 пайыз болды, бұл орташа тарихи динамикаға сәйкес келеді.

"Азық-түлік бағасының төмен өсімі жағдайында базалық және маусымдық түзетілген инфляция көрсеткіштері екінші ай қатарынан төмендеп отыр", - деді спикер.

Сәуірде инфляциялық болжалдар өсті – респонденттер бұған себеп ретінде тасқын аясындағы азық-түлік бағасының өзгеруі мен тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық бағаларының реформасын айтып отыр.

Отандық экономикадағы тенденциялар

"Қазақстан экономикасы қысқа мерзімді экономикалық белсенділік индексі бойынша қаңтар-сәуірде 3,9 пайызға өсті, іскерлік белсенділіктің өсуіне ішкі және сыртқы сұраныс әсер етіп отыр. Экономиканың негізгі салалары тұрақты қарқынмен өсіп келеді, құрылыс, ақпарат және байланыс, көлік салалары айтарлықтай өсімді көрсетіп отыр", - деді Сүлейменов.

Ұлттық банк басшысының мәліметінше, ішкі сұраныс тұрақты болып қатып отыр – оған жалақының бірқалыпты өсуі, экономиканың шикізаттық емес секторында инвестицияның кеңеюі, бюджет шығындарының артуы ықпал етіп отыр.

Тұтыну несиелерін беру көлемі де жоғары, бұл тұтыну көлемінің әлі де нақты табыстың өсу қарқынынан асып түсетінін көрсетеді. Ұлттық банктің мәліметінше, шикізаттық емес сектордағы инвестициялық белсенділік те өсуде.

Сыртқы экономикалық жағдай

"Сыртқы сектордағы инфляциялық фон бейтарап деп бағаланып отыр. Бұл тежеуші ақша-несие саясаты мен бүкіл әлемде азық-түлік бағасының оң динамикасына байланысты", - деді ұлттық банк төрағасы.

Сүлейменов наурыз-сәуір айларында өсімдік майын қоспағанда, азық-түліктің барлық түріне әлемдік баға жылдық көрсеткіште төмендегенін атап өтті.

Дамыған елдердің орталық банктері пайыздық мөлшерлемелерді жоғары деңгейде ұстап отыр – бұл инфляцияның неғұрлым тұрақты баяулауы және мақсатты көрсеткіштерге қол жеткізу үшін қажет.

Мұнай нарығы тұрақтылық белгілерін көрсеткен, 82 доллар шамасында.

"Бағаларға ОПЕК+ елдерінің мұнай өндіруді қысқарту мерзімін екінші тоқсанның соңына дейін ұзарту, АҚШ-тағы өндірістің тұрақты өсуі, сондай-ақ Таяу Шығыстағы әскери операцияларды жалғастыру қолдау көрсеткен.

Осыны ескере отырып, базалық сценарийде Brent маркалы мұнай бағасы 2025-2026 жылдары одан әрі 80 және 77 долларға дейін төмендейді деген болжаммен 2024 жылға 85 доллар деңгейінде белгіленді", - деді Тимур Сүлейменов.