Қазақстанда өндірілген газ қайда кетіп жатыр: сарапшылар жауап берді

Өндірілетін табиғи газдың үлкен көлеміне қарамастан, нарыққа бір бөлігі ғана жетеді. Сонымен бірге осы отын түріне халық пен экономиканың сұранысы артып келеді. Бұл туралы толығырақ KAZ.NUR.KZ материалынан оқыңыздар.

Бұған дейін Энергетика министрлігі Қазақстанда газ бағасын көтеру керек деп мәлімдеген болатын. Бұл тұтыну деңгейінің өсуімен, ал ағымдағы бағалардың төмен деңгейде сақталуы салдарынан саланың шығынға ұшырауымен түсіндірілді.

Мұның салдары сұйытылған мұнай газын өндірудің тиімсіз болуына әкеледі. Ал алынған табыс тау-кен өндіруші кәсіпорындарға жүйелі жөндеу жұмыстарын жүргізіп, өндірісті жаңғыртуға инвестиция салуға мүмкіндік бермейді.

ENERGY MONITOR Telegram арнасының сарапшыларының айтуынша, Қазақстанда жылына шамамен 55-60 миллиард текше метр газ өндіріледі. Алайда ақыр соңында сатуға бір бөлігі ғана қалады.

Газ қайда кетеді

Ақпарат көзінің мәліметінше, өндірілетін газдың 55 пайыздан астамы – ілеспе мұнай газы. Оны тазартуға көп күш жұмсалады, бұл газдың жартысынан көбі қабат қысымын ұстап тұру үшін қайтадан қабатқа айдалады.

Сондай-ақ жоғары қысымды қайта айдау процесі компрессорларды басқару үшін электр қуатын қажет етеді. Сондықтан мұнай компаниялары өздері өндіретін газдың 15 пайызын тұтынады.

Өндірілетін газдың 1 пайыздан азы жағылады (әлемдегі ең төменгі көрсеткіштердің бірі).

"Газды өңдеу кезінде біз пропан, бутан және күкірт түрінде шамамен 3 млн тонна аламыз.

Нәтижесінде газ таза түрде ішкі нарыққа небәрі 24 млрд текше метрге түседі, оның шамамен 20 млрд текше метрі мемлекет реттейтін бағамен (көбінесе мұнайшылардың өндірістік құнынан төмен) ел ішінде сатылады, ал артық (шамамен 4 млрд текше метр) экспортталады (Ұлттық газ операторының шығындарын өтеу үшін)", – дейді ENERGY MONITOR.

Басқаша айтқанда, Қазақстанда өндірілетін газдың жартысына жуығы өндіруші компаниялардың өз тұтынуына және жерасты қабаттарына кері айдауға кетеді. Ал қалған көлемнің басым бөлігі ішкі нарыққа төмен бағамен сатылып, өндірісті тиімсіз етеді.