Девальвация қаупі бар: Ұлттық банк басшысы теңгенің тіркелген бағамы неге қауіпті екенін түсіндірді

Ұлттық банк басшысы Тимур Сүлейменов сенат отырысында теңгенің долларға шаққандағы тұрақты бағамын тіркеу саясатын неге ұстануға болмайтынын айтты. Бұл туралы KAZ.NUR.KZ хабарлайды.

Депутаттар доллар бағамы Қазақстан экономикасының негізгі макрокөрсеткіштерінің бірі екенін атап өтті.

"Ол қазір инфляцияны жеделдете отырып, өсу үрдісіне ие, бұл тұрақсыз жағдайда Ұлттық банк доллар бағамына қатысты қандай саясат ұстануы керек деп ойлайсыз?" - деп сұрады сенатор Сергей Карплюк.

Тимур Сүлейменов Қазақстан 2015 жылдан бастап нарықтық валюта бағамын қалыптастыруға көшкенін айтты.

"Бұл біз ешқандай валютаға және осы валютаға қатысты ешқандай айырбас бағамына байланбаймыз дегенді білдіреді, ал айырбас бағамын қалыптастыру тұрғысынан бізді бірінші кезекте доллар-теңге, теңгенің долларға қатыстылығы алаңдатады. Айырбас бағамының қалыптасуы нарық жағдайында жүреді. Доллар ұсынысы бар, оны нарық ойыншылары экспорттық валюталық түсімдерді сату арқылы долларды сатады.

Яғни, инвестициялық жобаларды іске асыратындар сол немесе басқа себептермен валютаға мұқтаждар өтінімдерін биржаға қалдырады. Осылайша валюта бағамының қалыптасуы ешқандай реттеусіз жүреді", - деп түсіндірді ол.

Ұлттық банк басшысының айтуынша, теңгенің тіркелген бағамы тіпті қауіпті.

"Валюта бағамына келетін болсақ, бізде 2015 жылға дейін болған тіркелген валюта бағамы, өкінішке қарай, біздің экономикалық модель жағдайында іске аса алмайды. Мұнайға және оның өзгерісіне тәуелділігімізге байланысты теңгерімсіздік жинақталады, ол кейіннен бір реттік девальвация арқылы іске асады.

Біз мұны 2014-2015 жылдары көрдік, теңгерімсіздік соншалықты жинақталды, содан кейін мемлекет тіркелген валюта бағамын қорғауға тырысып, 30 миллиардтан астам резервті жұмсады, содан кейін бұл тіркелген бағам енді ешқандай макроэкономикалық немесе нарықтық параметрлерге сәйкес келмейтінін мойындады. Салдарынан девальвация болған еді", - деді ол.

Оның айтуынша, валюта бағамы экономиканы көрсетеді: экономика өссе нығаяды, төлем балансы әлсіресе, валюта бағамы төмендейді.

"Сондықтан, менің ойымша, қазіргі валюта бағамының режимі біздің жалпы экономикалық макроэкономикалық модельге сәйкес келеді және осыған байланысты біз оны ұстануға ниеттіміз", - деп қосты Сүлейменов.