Семей полигоны орын алған аумақтарда қауіпсіздік аймағы құрылуы мүмкін
Жарияланған күні:
Энергетика вице-министрі Қайрат Рахимов Мәжіліске "Семей ядролық қауіпсіздік аймағы туралы" заң жобасын қарауға шығарды. Құжатта адам денсаулығына қауіпті полигон аумағын қоршау және арнайы белгілерді орнату туралы нормалар бар деп жазады KAZ.NUR.KZ.
Рахимовтың айтуынша, бұрынғы полигонның аумағы шамамен 18 300 шаршы шақырымды құрайды. Бұл Израиль, Словения немесе Кувейт сияқты бірқатар мемлекеттердің территориясымен бірдей.
Ол полигон 1991 жылдың 29 тамызында Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың тиісті жарлыққа қол қойғаннан кейін көп ұзамай жабылғанын еске түсірді.
"Тәуелсіздік жылдарында бұрынғы Семей полигонындағы үлкен аумақты жермен-жексен ететін қаруды таратпауды қолдау жұмыстары жүргізілді. 2000 жылға қарай ядролық қаруды сынау үшін инфрақұрылымды жою бойынша істер атқарылған.
Нәтижесінде Дегелең тау жотасының 181 ұңғымасы, пайдаланылмаған 13 ұңғыма және "Балапан" аймағында 12 шахталық іске қосу қондырғысы жабылды. 2020 жылы әуе және жердегі 116 ядролық жарылыстар жасалған Тәжірибелік полигон қауіпсіз жағдайға келтірілді, - деп сөзін жалғастырды Қайрат Рахимов.
Сонымен қатар, оның айтуынша, 2008 жылдан бастап бұрынғы полигон аумағының 93 пайызы зерттелген. Кешенді экологиялық зерттеуді биыл аяқтау жоспарланып отыр.
Рахимов осы жұмыстардың нәтижелері бойынша жерлер мен аудандардың радиациялық картасы жасалатындығын жеткізді.
Оның сөзінше, ең алдымен - ядролық қарудың жердегі, әуедегі және жер астындағы сынақтарынан "қатты бүлінген" жерлердің картасы жасалмақ.
Сондай-ақ, "шартты түрде таза" деп танылған жерлер анықталады.
"Полигон аумағының үлкен болуына байланысты (оған Павлодар, Қарағанды және Шығыс Қазақстан облыстарының жерлері кіреді - ред.), сондай-ақ радиоактивті заттардың көшіп-қонуына байланысты тұрғындар үшін әрдайым қауіп бар.
Біріншіден, жергілікті тұрғындар сынақ жүргізілген аумақтың қауіпті екенін толық білмейді. Олардың аталған аумақта мал жайып, су қоймаларынан балық аулайтыны белгілі.
Сондықтан заң жобасында адамдардың осы жерлерге кіруіне жол бермеу және зақымдану мен сәулелену ықтималдығын болдырмау мақсатында тұрақты бақылау мен бақылауда болатын үшінші тараптардың қол жетімділігі толықтай шектеулі болатын мамандандырылған ядролық қауіпсіздік аймағын құру ұсынылады...
Аумақтар қоршалып, арнайы белгілер қойылады. Бұл адамдардың қауіпті аумаққа кіруіне жол бермейді", - деп түсіндірді Рахимов.
Мақаланың түпнұсқасы: https://kaz.nur.kz/society/1917080-semei-poligony-oryn-algan-aumaqtarda-qauipsizdik-aimagy-quryluy-mumkin/