ТЖМ Алматыда қатты жер сілкінісі болған жағдайда қалай әрекет ететінін айтты

Жедел әрекет ету қызметтері жойқын жер сілкінісіне қаншалықты дайын? Тұрғындар қайда эвакуацияланады және жер сілкінісі болған жағдайда алматылықтар не істеуі керек? Бұл туралы Төтенше жағдайлар министрлігі NUR.KZ тілшісіне жауап берді.

NUR.KZ тілшісі Қазақстан төтенше жағдайлар министрлігінің баспасөз қызметіне ресми сауал жолдап, көптеген алматылықты алаңдатып отырған жайттарға қатысты ақпарат алды.

Алматыда қатты жер сілкінісі болған жағдайда жедел әрекет ету үшін төтенше жағдайлар министрлігінің қандай ресурстары бар және олар құтқарушылар қалай жұмыс істейді?

Жойқын жер сілкінісінің зардабын жою Төтенше жағдайлар министрлігінің 2021 жылғы 3 ақпандағы № 54 бұйрығымен бекітілген жаһандық және аймақтық көлемдегі төтенше жағдайларды жою жөніндегі іс-шаралар жоспарында қарастырылған.

Алматыда жер сілкінісінің салдарын жою үшін Алматы қаласы бойынша азаматтық қорғау қызметтерінің топтамасынан 13223 адам мен 1851 бірлік техника, сондай-ақ үш эшелонға бөлінетін 56063 адам және 9832 бірлік техника қосымша күштер мен құралдар қарастырылған. Бұл топтама қызметінің құрамына Астана, Шымкент, Ақмола, Ақтөбе, Атырау, Шығыс Қазақстан, Жамбыл, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Қызылорда, Маңғыстау, Павлодар, Солтүстік Қазақстан және Түркістан облыстарының күштері мен құралдары кіреді.

Алматыда күшті жер сілкінісі болған жағдайда төтенше жағдай қызметкерлерінің әрекет ету алгоритмі қандай? Алматы тұрғындары қандай тәртіппен және нақты қайда эвакуацияланады?

Аумақтық бөлімшенің жеке құрамы жойқын жер сілкінісі болған жағдайда Алматы қаласында табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жою жөніндегі іс-шаралар жоспарына сәйкес әрекет етеді.

Олар апаттық-құтқару және шұғыл жұмыстарды жүргізу үшін жер сілкінісі болған аймаққа авариялық-құтқару, қоғамдық тәртіпті қорғау қызметінің күштері мен құралдарын жібереді. Бұл жұмыстарға мына элементтер кіреді:

• жердегі, авиациялық техниканы және жерді қашықтықтан зондтау деректерін пайдалана отырып, төтенше жағдай аймағын барлау;
• төтенше жағдай аймағына кірме жолдардың болуын барлау;
• төтенше жағдай аймағында зардап шеккендерді іздестіру және құтқару;
• зардап шеккендерді бітелген орындар мен қираған ғимараттардан шығару;
• өрттерді оқшаулау және сөндіру, авариялық құтқару жұмыстары жүргізілетін аумақтарда (объектілерде) өртке қарсы іс-шараларды жүргізу;
• қирау аймағындағы қозғалыс жолдарын тазарту;
• зардап шеккендерге шұғыл медициналық және психологиялық көмек көрсету;
• зардап шеккендерді қауіпті аймақтардан шығару, оларды медициналық пункттерге эвакуациялау;
• халықты қауіпті жерлерден қауіпсіз аймақтарға шығару;
• халықтың қауіпсіз өмірін қамтамасыз ету бойынша бірінші кезектегі шараларды жүргізу; күшті әсер ететін улы және радиоактивті заттармен инфекция ошақтарын локализациялау және дезинфекциялауға қатысу;
• инженерлік желілер мен гидротехникалық құрылыстардағы зақымдануларды оқшаулауға қатысу.

Төтенше жағдайлар министрлігі жер сілкінісінен кейін болуы мүмкін өрттермен күресу үшін қандай шаралар қолданады?

Қазіргі уақытта қаланы өрттен қорғау жұмысын Алматы қаласы Төтенше жағдайлар департаменті өрт сөндіру және авариялық-құтқару қызметінің 20 өрт сөндіру бөлімшесі қамтамасыз етуде. Өрт сөндіру қызметінде 183 бірлік автокөлік бар.

Алматы метросы жер сілкінісіне төтеп бере ала ма?

Метроны жобалағанда қаланың геологиялық және жоғары сейсмикалық жағдайы ескерілді. Туннельдерде әрбір 25-30 метр сайын жер сілкінісі кезінде жерасты құрылысының толық сақталуын қамтамасыз ететін компенсаторлар жабдықталған. Алматы қаласында метроны салу кезінде ол 9 баллдық сейсмикалық жүктемеге төтеп беретіндігі тұрғысынан тексерілген.

Алматыда жойқын жер сілкінісі болған жағдайда азаматтардың әрекет ету алгоритмі қандай? Олар нақты қайда баруы керек және кіммен байланысқа шығуы керек?

"Жер сілкінісі кезіндегі 10 қадамды" есте сақтаңыз.

1. Дүрбелеңге салынбай сабырлы болыңыз;
2. Жер сілкінісі кезінде лифт пен баспалдақты пайдаланбаңыз, үйде, үй ішінде күтіңіз;
3. Жиһаздардан, терезелерден, люстралардан алшақ тұрыңыз;
4. Қалқан болатын жер немесе зат табыңыз (есік, үстел, тасымалданатын қабырға), басыңызды қолыңызбен жабыңыз;
5. Жер асты дүмпуі тоқтағаннан кейін ғимараттан шығыңыз;
6. Үйден шықпас бұрын суды, газды, электр қуатын өшіріңіз;
7. Жедел жәрдем шабаданын алыңыз, оның ішінде ең қажетті заттар: су, тамақ, фонарь, алғашқы медициналық көмек қобдишасы, құжаттар және т.б. болуы керек (ол алдын ала дайындалуы керек);
8. Ғимаратты эвакуациялау кезінде электр сымдарынан, ғимараттардан, ағаштардан аулақ болу керек;
9. Қайталанатын жер асты дүмпуіне дайын болыңыз;
10. Балаларға, қарттарға, мүмкіндігі шектеулі жандарға көмектесу керек. Зардап шеккен тұрғындарды қабылдау пунктіне барыңыз, онда сізге қажетті көмек көрсетіледі.

Төтенше жағдайлар министрлігі тарапынан жер сілкінісі кезіндегі іс-қимыл туралы азаматтарды ақпараттандыру бойынша қандай түсіндіру жұмыстары жүргізілуде?

Бүгінгі таңда Алматы қаласында төтенше жағдай қаупі туралы халықты дер кезінде хабардар ету мақсатында 843 дана сигнализация орнатылған.

2020 жылдан бастап білім беру, денсаулық сақтау және көпшілік жиналатын нысандарда халықты жер сілкінісі кезінде қалай әрекет ету керектігін үйретуге арналған 4D плакаттар орналастырылды.

Алматы қаласында Жапония тәжiрибесi негiзiнде жер сiлкiнісін ерте хабарлау жүйесi пилоттық режимде iске қосылды. Ол 28 сейсмикалық станциядан тұрады. 2022 жылы бірінші кезең аяқталды, 11 сейсмикалық станция орнатылды,. Қосымша 17 сейсмикалық станция орнату жоспарлануда. Бұл жүйе алда болатын жер сілкінісі туралы халықты жедел ақпараттандыруға арналған. Ол "Дармен" мобильді қосымшасымен интеграцияланған, қолданбаны тегін жүктеп алуға болады. Қолданбаны сейсмикалық стационармен жинақтау жоспарлануда, оны AppStore, PlayMarket-тен жүктей аласыз.