Қарызға белшесінен батқан қазақстандықтар одан қалай құтыла алады

Борышкерлікке тап болсаңыз, мәселені одан сайын қиындатып алмауға тырысқан дұрыс. Қарыз бен кірісті қалай бағалауға болады және аз болса да төлеудің неліктен маңызды екенін KAZ.NUR.KZ материалынан оқыңыздар.

Қазақстандықтар жұмысынан айырылу, несиенің тым қиын шарттары немесе жеке тұлғаларға, банктерге және микроқаржы ұйымдарына (МҚҰ) көп қарыз болып қалу сияқты әртүрлі себептерге байланысты қарызға кіріп кетуі мүмкін.

Сондай-ақ борышкерлер бұл жағдайдан шығу үшін әрқашан дұрыс шешім қабылдай бермейді. Мысалы, олар несие берушілерден қашқақтауы мүмкін немесе олардың барлығын бірден өтеймін деп үлкен сома табуға тырысуы мүмкін.

Алайда бұл уақытта олардың қарыздары тек өсіп, несие берушілермен қарым-қатынасы нашарлайды. Тіпті іс сотқа дейін баруы және кейде мүлкіңізді берсеңіз де, барлық қарызыңыздан құтылмауыңыз мүмкін.

Шындығында, мұндай мәселені шешу үнемі күш салуды және қарыз тұзағынан шығуға көмектесетін немесе жағдайды нашарлатпайтын кейбір шешімдер қабылдауды талап етеді.

1-қадам: Қарыздар мен кірістерді бағалау

Қарызға тап болған кезде, ең алдымен, барлық міндеттемелердің нақты сомасын анықтау керек. Бұл мәселенің ауқымын түсінуге көмектеседі.

Мысалы, сіз қарыздарыңызды келесі жолмен бағалай аласыз:

• барлық қарыздың тізімін жасаңыз – несиелер, шағын несиелер, достар немесе туыстардан алған қарыздар, коммуналдық төлемдер және басқа да міндеттемелер. Қайсысына басымдық беру керектігін анықтау үшін ағымдағы пайыздар мен төлем шарттарын да көрсетуді ұмытпаған жөн;
• барлық құжаттарды – несиелік шарттарды (несие тарихын білу үшін несие бюросына хабарласу керек), барлық қарыздар есепке алынғанына көз жеткізу үшін шот-фактуралар мен түбіртектерді тексеріңіз.

Әрі қарай, міндетті шығындарды (жалдау ақысы, тамақ, коммуналдық қызмет, көлік және т.б.) ескере отырып, борышкерде қандай табыс сомасы бар екенін анықтау қажет. Бұл қандай шығындарды азайтуға болатынын және ай сайын қарызды өтеуге қанша ақша бөлуге болатынын білуге ​​көмектеседі.

Кірісті келесі жолдармен бағалауға болады:

• барлық кіріс көзінің тізімін жасау – жалақыны, зейнетақыны, жәрдемақыны, жылжымайтын мүлікті жалға беруден түсетін кірісті және барлық басқа кірістерді;
• тұрақты емес кірістерді есепке алу – мерзімдік тұрақты емес кірістер болса, оларды да қосу керек;
• шығындарды есептеу – оңтайлы өмір сүру деңгейін (тамақ, тұру, көлік, киім және т.б.) сақтау үшін ай сайын нақты қанша ақша жұмсалады, соны.

Соңында табыс қарыздардан әлдеқайда аз болса да, бұл шаралар жағдайдың ауқымын түсінуге және шешім жасауға көмектеседі: кірісті арттыруға тырысыңыз (мысалы, жаңа жұмыс табу, мүлік сату арқылы және т.б.) немесе банкроттық туралы өтініш беру / төлем қабілеттілігін қалпына келтіру мүмкіндігін пайдалану.

2-қадам: Қарыздарды аз-аздан төлеңіз

Барлығы есептеіп болған кезде кімге және қанша ақша қайтару керектігі, қандай несие берушілердің басымдыққа ие болатыны және күте алмайтыны (әйтпесе қарыз өседі), ай сайын қанша төлеуге болатыны белгілі болады.

Мысалы, сіз бірінші кезекте мерзімі өткен несиені өтей аласыз (ай сайынғы төлемдердің көлемін азайтасыз), достарыңыз бен таныстарыңыздан күтуді сұрай аласыз (немесе оларға ай сайын аздаған сома бөліңіз – шартты түрде 10 000 теңге).

Таңдау қарыз сомасына және оның уақытына байланысты: кейде жеке адамға қарызды бірнеше ай ішінде төлеу оңайырақ, ал содан кейін несиеге назар аударыңыз. Ал бір қарыз өтелсе, қалған соманы кейінгі несиелерді өтеуге болады және т.б.

Бүкіл процесс ұзақ уақыт алуы мүмкін екенін ескеріңіз, мысалы, бірнеше жыл болуы мүмкін. Бірақ бұл төлем жасамай, қашқақтаудан және істі сотқа жеткізіп, мүлікті жоғалтудан гөрі жақсы. Бұдан бөлек, шешім қабылдау процесінде іс жүзінде көбірек ақша табу мүмкіндігі пайда болып, несие берушілер кедергі келтірмеуі де мүмкін (шоттарды бұғаттау, сотқа беру және т.б.).

Қарызға түсу – стреске түсіретін жағымсыз жағдай, бірақ дұрыс әрекет оны жеңуге көмектеседі. Қарыз бен кірісті бағалау және тіпті аздаған соманы жүйелі түрде төлеп отыру жағдайыңызды біртіндеп жақсартуға көмектеседі.

Әрбір қадам аз болса да борышкерді қаржылық еркіндікке жақындататынын есте ұстаған жөн. Ал "ғажайыпты" және ғайыптан пайда болатын үлкен кірісті күту тек несие берушілермен қақтығыстарға және қарыздың өсуіне әкеледі.