Жетісу өңірінде күнделікті тұтынылатын өнімдер неге жарамсыз болып шықты

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау комитеті Жетісу облысы бойынша "Ұлттық сараптама орталығы" ШЖҚ РМК дәрігерлері тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамдық бірлестігінің тапсырысы бойынша

• № 1 сынама: "КДВ Яшкинская мельница" ЖШҚ өндірген (Ресей) "Яшкино" бидай ұны;
• № 2 сынама: "Граф Орлов" қара шайы, өндіруші "Зулал Фуд" ЖШС (Ресей);
• № 3 сынама: Ультрапастерленген ауыз сүті "Бабушкина Крынка" 2,5%.

Еуразиялық экономикалық одақтың (бұрынғы Кеден одағы) техникалық регламент талаптарына сәйкестігін тексерді.

Тұтынушылардың ақпаратына сәйкес, қатты қаптамадағы 2,5 пайыздық ұн, қара шай және сүт әлеуметтік маңызы бар азық-түліктік өнімдеріне жатпайды, – деп хабарлайды тұтынушы құқығын қорғаушы Жанна Биятан.

Әлеуметтік маңызы бар азық-түліктік өнім – адамның физиологиялық қажеттіліктерін қанағаттандыратын тағамдық өнім.

Қазақстан Республикасы премьер-министрінің орынбасары – сауда және интеграция министрінің 2023 жылдың 11 мамырдағы № 166-НҚ бұйрығымен 19 өнім түрін қамтитын әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының тізбесі бекітілді. Олардың арасында:

1. Бірінші сортты бидай ұны

2. Бірінші сортты ұннан жасалған бидай наны (қалбыр)

3. Рожки (таразыдағы)

4. Қарақұмық (дәні, таразыдағы)

5. Тазартылған күріш (дөңгелекдәнді, таразыдағы)

6. Картоп

7. Асханалық сәбіз

8. Пияз

9. Ақ қырыққабат

10. Ақ қант – қант

11. Күнбағыс майы

12. Сиыр еті (сүйектері бар иық-кеуде бөлігі)

13. Тауық еті (еттері бар сан сүйегі мен жіліншік сүйектері)

14. Жұмсақ қаптамадағы майлы 2,5% пастерленген сүт

15. Жұмсақ қаптамадағы майлылығы 2,5% айран

16. Сары май (тұзсыз, майы 72,5% кем емес, толтырғышсыз және өсімдік майысыз)

17. Тауық жұмыртқасы (I-санат)

18. Ас тұзы ("Экстрадан" басқа)

19. Сүзбе: майлылығы 5-9% бар.

Бұрын тізбе Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылдың 1 наурызындағы № 145 қаулысымен бекітілген, бірақ кейбір өкілеттіктердің Үкіметтен министрліктерге берілуіне байланысты тізбені енді Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігі бекітеді. Бұрын бекітілген тізіммен салыстырғанда ол өзгерген жоқ және сол өнімдер топтарын қамтиды, – деп хабарлайды online.zakon.kz.

Онда бұрынғы құжатқа қарағанда вермишель, кеспе, жарма жоқ: сұлы жармасы, жарма, арпа және тары, ас қызылшасы, сүйектері бар қой еті, тауық еті, сүт және майлылығы 3,2 пайыз айран, қатты ірімшік, өсімдік-сары майы, сүт майы 49 пайызға дейінгі (спред), II санатты тауық жұмыртқасы және түйіршіктелген қара шай, – деп хабарлайды tengrinews.kz.

Сынамаларды зерттеу хаттамалары сынамалардың техникалық регламенттерге сәйкестігімен қатар, сәйкессіздіктерін де көрсетті.

№1 сынама:

• мемлекеттік тілде ақпарат жоқ;

№2 сынама:

• мөлшері (салмағы, массасы) жоқ;
• өндірушінің және импорттаушының атауы мен орналасқан жері көрсетілмеген;
• азық-түлік өнімдерінің тағамдық құндылығы туралы ақпарат берілмеген;
• мемлекеттік тілде ақпарат жоқ.

№3 сынама:

• мемлекеттік тілде ақпарат жоқ;

Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнама талаптарына сәйкес, өнім туралы ақпарат қазақ және орыс тілдерінде болуы керек. Ал мына жағдайда аталған талаптар орындалмаған, бұл өрескел заңбұзушылық болып табылады.

Қазақ тілі – мемлекеттік тіл болып, ресми түрде қазақ тілімен қатар орыс тілі қолданылатын Қазақстанда тұтынушылардың бір мезгілде өз тілінде және орыс тілінде өнім туралы ақпаратты алуға заңды құқығы бар.

Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы "Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы" заңының 25-бабы 7-тармағына сәйкес, бір тілде немесе шет тілінде берілген ақпарат – ақпарат ұсынылмаған болып саналады.

Қорыта айтқанда, шайда таңбалама талаптарының сақталмауы, салмағының, өндіруші мен импорттаушы фирманың атауы мен орналасқан жері, тамақ өнімдерінің құрамы туралы мемлекеттік тілдегі мәліметтердің болмауы тұтынушылардың құқықтарын бұзып, олардың денсаулығы мен қауіпсіздігіне қауіп төндіреді. Барлық қолжетімді заңды құралдарды пайдалана отырып, сақтық танытып, құқықтарыңызды қорғау маңызды.

Бұл материалды әлеуметтік жобаның орындаушысы – "Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы" қоғамдық бірлестігі дайындаған.

Тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердің) сапасын зерттеу нәтижелері туралы "МОТҚҚҚ" ҚБ таратқан ақпарат, сондай-ақ басқа да ақпараттар жарнама болып табылмайды және тұтынушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыруға ықпал етеді.

Осыған ұқсас сұрақтар бойынша Instagram OZPP.KZ – https://www.instagram.com/ozpp.kz/ сілтемесі немесе 87054222739 телефоны арқылы хабарласуға болады.