Азық-түлік өнімдерінің таңбалануы: Ақтауда дүкен сөрелеріндегі қаймақтар тексерілді

"Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы» қоғамдық бірлестігі («МОТҚҚҚ» ҚБ) жүргізілген зерттеулердің нәтижелерін бұқаралық ақпарат құралдарында халық тұтынатын тауарларға тарату арқылы халық пен тұтынушылардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша ақпараттық-ағарту жұмыстарын жүргізеді.

«Супермаркеттер мен гипермаркеттерде, «үйдің жанындағы» шағын және үлкен дүкендердің сөрелерінде жарамдылық мерзімі өткен, сапасыздық белгілері бар, ұнаған өнім туралы анық емес және кейде оқылмайтын ақпараты бар өнімдерді жиі кездестіруге болады», – деп атап өтті тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы сарапшы Биятан Жанна Үрметханқызы.

Қазіргі уақытта Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы Қазақстанның әр облысында азық-түлік және азық-түлік емес өнімдердің 15-тен 40-қа дейінгі түріне бастамашылық жасады.

2024 жылдың 15 шілдесінде қоғамның өкілі Ақтау қаласындағы дүкендердің бірінен жасырын сатып алушы әдісімен салмағы 0.288 кг «Монастырь» қаймағын сатып алды.

Бұл өнімді Кеден одағының «Азық-түлік өнімдерінің таңбалануы бойынша қауіпсіздігі» КО ТР 022/2011 техникалық регламенттеріне сәйкестігіне кешенді зерттеу жүргізу мақсатында сатып алынған өнім ҚР ДСМ ҚСЭК Ақтау қаласы бойынша «Ұлттық сараптама орталығы» ШЖҚ РМК филиалының аккредиттелген зертханасына тапсырылды.

Тамақ өнімдерінің осы үлгілеріне кешенді зерттеу жүргізу хаттамасының деректеріне сәйкес, мынадай сәйкессіздіктер анықталды:

1) өнімді дайындау күні көрсетілмеген;

2) жарамдылық мерзімі көрсетілмеген;

3) партия нөмірі көрсетілмеген;

4) тамақ өнімдерін сақтау шарттары көрсетілмеген;

5) ұйымның атауы мен орналасқан жері көрсетілмеген;

6) пайдалану бойынша ұсынымдар мен шектеулер көрсетілмеген;

7) тағамдық құндылық көрсеткіштері көрсетілмеген;

8) КО ТР көзделген жағдайларда Кеден одағына мүше мемлекеттердің нарығында өнім айналымының бірыңғай белгісі көрсетілмеген;

9) таңбалану мемлекеттік тілде көрсетілмеген.

Сонымен қатар, сатушы ҚР «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» заңының 33-бабын бұза отырып, сатып алушыға сәйкестік туралы декларацияны ұсынбаған. ҚР «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» кодексіне сәйкес, егер техникалық регламенттерде, гигиеналық нормативтерде белгіленген қауіпсіздік талаптарға сәйкес емес деп танылса;

• өндірушінің (жеткізушінің) оның қадағалануын, қауіпсіздігін растайтын құжаттары жоқ өнім;
• таңбалануы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес келмейтін өнім;
• жарамдылық мерзімі белгіленбеген немесе мерзімі өткен өнім; қолдан жасалған өнім қауіпті болып саналады;

"Әкімшілік құқықбұзушылық туралы» кодекстің 415-бабының 1-тармағына сәйкес, Техникалық реттеу саласындағы заңнаманы бұзғаны үшін, оның ішінде техникалық регламенттерде және нормативтік құқықтық актілерде белгіленген талаптарға сәйкес келмейтін өнімді айналысқа шығарғаны үшін айыппұл түрінде жаза қолдануға әкеп соғады:

Жеке тұлғаларға – 90 АЕК; лауазымды тұлғаларға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе

коммерциялық емес ұйымдарға – 195 АЕК;

орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 310 АЕК;

ірі кәсіпкерлік субъектілері – 600 АЕК.

Тұтынушыларға арналған кеңестер

• Жарамдылық мерзіміне назар аудару керек;
• Өнімге сәйкестік туралы декларацияны талап ету;
• Фискалдық чекті талап ету.

Фискалдық чекті төлем чегінен қалай ажыратуға болады?

Фискалдық чектің басты белгілерінің бірі – кассалық-бақылау машинасында чегі туралы ақпаратты кодталған түрде қамтитын штрих-код, оны тұтынушы сканерлеп, чектің түпнұсқалығын тексере алады https://zakon.uchet.kz/rus/docs/K1700000120#z166 Фискалдық чек қағаз түрінде де, электронды түрде де болуы мүмкін және сатып алушының поштасына немесе ұялы телефонға QR коды түрінде жіберілуі мүмкін.

Біз чектерді қараңғы және құрғақ жерде сақтауды ұсынамыз, олардың бетін бір-біріне қаратып қоймаңыз. Чектерді сақтаудың ең жақсы тәсілі – оларды суретке түсіріп, телефонның бөлек пәпкісінде сақтау.

Осыған ұқсас сұрақтар бойынша байланыс нөмірі: 87054222739. Instagram парақшасы – OZPP.KZ