Мия тамыры туралы не білу керек және оның зияны мен пайдасы неде

Мия тамыры асқазан проблемалары мен жөтелге көмектеседі. Бірақ ол балалар мен жүкті әйелдерге зиян тигізуі мүмкін. Мия тамырын қалай дұрыс қабылдау керек екенін NUR.KZ сарапшылар мен салалық басылымдардан білді.

Маңызды тұстар

Бұл мәтін автоматты түрде ЖИ көмегімен жазылған және редактор тексермеген, сондықтан фактологиялық және грамматикалық қателер болуы мүмкін. Толығырақ жарияланымда.

• Мия тамыры асқазан мен жөтелді емдеуге көмектеседі, бірақ оның құрамындағы глицирризин гипокалиемия мен қан қысымының жоғарылауына әкелуі мүмкін. Бұл туралы Healthroid компаниясының маманы Маянк Пандей айтады.
• Spine & Pain Institute Los Angeles клиникасының негізін қалаушы, доктор Тахер Сайфулланың айтуынша, мия тамыры жөтелді басады, қабынуға қарсы әсер етеді және иммунитетті күшейтеді.
• Мия тамыры балалар мен жүкті әйелдерге зиян болуы мүмкін, сондықтан оны қолданар алдында міндетті түрде дәрігермен кеңесу керек.

Халық медицинасында дәрілік құрал ретінде қолданылады

Мия немесе лакрица – бұл Азияда, Оңтүстік Еуропада және Таяу Шығыста өсетін Glycyrrhiza glabra өсімдігі. WebMD медициналық басылымының жазуынша, өсімдіктің тамыры жұқпалы ауруларды, асқазан-ішек жолдары бұзылыстарын, безгек пен ұйқысыздықты емдеу үшін халық медицинасында бұрыннан қолданылады.

Мия тамыры шамамен 300 түрлі өсімдік қосылыстарын қамтиды, бірақ ол негізінен құрамындағы глицирризинге байланысты танымал, де пікір білдірді NUR.KZ-ке берген эксклюзив сұхбатында Healthroid компаниясының тең құрылтайшысы, денсаулық сақтау саласының маманы және диетолог Маянк Пандей:

Бұл шөп өзінің тәтті дәмімен танымал, өйткені оның құрамында глицирризин бар. Бұл қосылыс қанттан 50 есе тәтті болуы мүмкін. Мия тамыры әдетте шөп шайларының, кәмпиттердің және әртүрлі қоспалардың құрамында болады.

Өсімдіктің ерекшеліктерін адамдар мыңдаған жыл бұрын байқаған, сондықтан мияны Ежелгі Грекия мен Мысырда қолданған. Сонымен қатар өсімдік тамыры қытайлық халық медицинасында да бұрыннан бері қолданылады.

Қабынуларды емдеп, иммунитетті күшейтеді

Мия респираторлық ауруларда танымал құрал болып табылады. Мия тамыры жөтелге қалай көмектеседі? Мияның басты белсенді заты – глицирризин, қақырық түсіру әсерін қамтамасыз етіп, шырышты сыртқа шығарып, тамақтың ауырсынуын басады, деп түсіндірді NUR.KZ оқырмандарына Spine & Pain Institute Los Angeles америкалық клиникасының негізін қалаушы, медицина ғылымдарының докторы Тахер Сайфулла:

Мия тамыры жөтелге ең алдымен қақырық түсіретін әсерге ие болғандықтан көмектеседі. Оның құрамындағы глицирризин шырышты сұйылтуға көмектесіп, оның сыртқа шығуын жеңілдетеді. Сонымен қатар ол тамаққа тыныштандыратын әсер береді, бұл тітіркенуді және жөтелді азайтуы мүмкін.

Мия тамырының қабынуға қарсы әсері бар, бұл қыжылда, ас қорыту бұзылыстарында және ойық жара ауруында көмектеседі. Мия негізіндегі препараттар иммунитетті күшейтіп, ағзаның қорғаныс функциясын қолдап, инфекциялармен күресуге көмектеседі. Бүйрек үсті бездерінің жеткіліксіздігі кезінде кортизол деңгейін және гормондық тепе-теңдікті қалыпқа келтіруге ықпал етеді.

Калийді шығарады және қан қысымын жоғарылатады

Глицирризиннің құрамына байланысты мияның жанама әсерлері болуы мүмкін. Неліктен мия тамырына тыйым салынды? Канадалық ғалымдардың айтуынша, осы өсімдіктің тамыры негізіндегі препараттарды шамадан тыс тұтыну бүйректің жұмысын бұзуы, ағзадағы калий деңгейін төмендетуі, қан қысымын жоғарылатуы және сұйықтықтың артық мөлшеріне әкелуі мүмкін.

Мия және оның өнімдері жеке көтере алмаушылық, қант диабеті, гипокалиемия және гипертония кезінде қолдануға кеңес берілмейді, деп бөлісті NUR.KZ-ке денсаулық сақтау маманы Маянк Пандей:

Глицирризин қан қысымының көтерілуіне және калий деңгейінің төмендеуіне әкелуі мүмкін. Гипокалиемия деп аталатын бұл жағдай бұлшықет әлсіздігін, аритмияны және басқа да жүрек-қан тамырлары проблемаларын тудыруы мүмкін. Гипертониясы немесе жүрек-қан тамырлары жүйесінің аурулары бар адамдар үшін мия тамырының аз мөлшері де олардың симптомдарын күшейтуі мүмкін.

Healthline медициналық басылымының жазуынша, мия тамыры негізіндегі препараттарды үнемі немесе үлкен дозаларда қабылдаған кезде ағзада глицирризин жинала бастайды. Бұл гипокалиемияға, аритмияға, бүйрек жеткіліксіздігіне, жүрек жеткіліксіздігіне және өкпе ісінуіне әкелуі мүмкін.

Мия тамыры препараттарын диуретиктермен, гипертонияға қарсы дәрілермен, қанды сұйылтатын препараттармен және жөтелге қарсы препараттармен бірге қабылдамаңыз.

Жүкті әйелдерге және балаларға ішуге болмайды

Неліктен балаларға мия сиробын ішуге болмайды? Глицирризин балаларда жүрек жұмысының бұзылуын, сондай-ақ гормоналдық және электролиттік теңгерімнің бұзылуын тудыруы мүмкін.

Денсаулық сақтау маманы Маянк Пандей былай деп ескертеді:

Глицирризин электролиттер теңгерімсіздігін тудырып, қан қысымының көтерілуіне және жүрек-қан тамырлары жүйесімен байланысты мәселелерге әкелуі мүмкін. Балалар әдетте бұл әсерлерге сезімтал келеді, өйткені дененің кішірек мөлшеріне байланысты олар уытты деңгейге оңай жете алады. Сонымен қатар, мия тамыры гормоналдық теңгерімді бұзып, стресс реакциясы мен жалпы метаболизм функциясында маңызды рөл атқаратын бүйрек үсті бездеріне әсер етуі мүмкін.

Доктор Тахер Сайфулла мияның гормоналдық фонға әсері баланың өсуі мен дамуына кедергі келтіруі мүмкін екенін де айтып отыр. Мия кортикостероидтердің әсерін күшейтіп, эстрогеннің өндірілуін ынталандырады, сондықтан оны жүкті және бала емізетін әйелдерге ішуге болмайды. Өсімдікті қабылдау жатыр белсенділігін арттырады, бұл жүкті әйелдерде мерзімінен бұрын босануды тудыруы мүмкін. Үлкен дозада мия эмбриотоксикалық әсер көрсетеді, бұл ұрықтың өміріне қауіп төндіреді.

Капсула, тұнба және шай түрінде қабылдауға болады

Мия тамырын жаңа піскен немесе кептірілген күйінде қолдануға болады. Қоспа ретінде мия тамырының сығындысы бірнеше формада шығарылады:

• капсула, ұнтақ;
• тұнба, сироп, шай;
• жергілікті қолдануға арналған гель.

Дозасы қабылданатын препараттың түріне байланысты. PubMed медициналық басылымының айтуынша, астма кезінде 1–5 г ұнтақ, 2–5 мл мия тұнбасын немесе күніне үш рет 250–300 мг мия сығындысын қабылдау ұсынылады.

Еуропалық ғылыми азық-түлік комитеті (SCF) глицирризинді тұтынуды күніне 100 мг-мен шектеуді ұсынады. Бірақ арнайы өңдеудің нәтижесінде глицирризин алынған деглицирризированген мия (ДГМ) алуға болады. Ас ішу алдында 380 мг ДГМ қабылдау гастроэзофагеалды рефлюкс ауруында (ГЭРА) көмектеседі.

Мия тамыры ежелден өзінің тәтті дәмімен танымал. Бұл жөтел мен қабыну кезінде тиімді құрал, ол иммунитетті күшейтіп, асқазан-ішек жолдарының проблемаларында көмектеседі. Сонымен қатар, тамырдың үлкен дозалары қан қысымын жоғарылатып, ағзадағы калий деңгейін төмендетіп, мерзімінен бұрын босануға әкелуі мүмкін, сондықтан қабылдамас бұрын міндетті түрде дәрігермен кеңесіңіз.

Назар аударыңыз! Бұл материал тек таныстыру мақсатында жазылған. Онда сипатталған емдеу әдістерін алдын ала дәрігермен кеңеспей қолданушы болмаңыз.

Дереккөздер:

1. Dany P. Baby. Health Benefits of Licorice Root // WebMD. — 2022. — November 29. — Кіру қолжетімділігі: https://www.webmd.com/diet/health-benefits-licorice-root
2. Jean-Pierre Falet, Arielle Elkrief, Laurence Green. Hypertensive emergency induced by licorice tea // PubMed. — 2019. — May 27. — 191(21). — E581–E583. — Кіру қолжетімділігі: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31133605
3. Kelli McGrane, MS. What Are Licorice Root's Benefits and Downsides? // Healthline. — 2024. — May 1. — Кіру қолжетімділігі: https://www.healthline.com/nutrition/licorice-root
4. Shadma Wahab, Sivakumar Annadurai, Shahabe Saquib Abullais. Glycyrrhiza glabra (Licorice): A Comprehensive Review on Its Phytochemistry, Biological Activities, Clinical Evidence and Toxicology // PubMed. — 2021. — December 14. — 10(12). — 2751. — Кіру қолжетімділігі: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34961221/

Рецензент — жоғары санаттағы дәрігер Михайленко Людмила Анатольевна.