Көз тию: ежелгі парсылар мен мысырлықтар сұқ көздерден қалай қорғанған

Жаман пиғылдың кесірінен сәттілікті уыстан шығарып алу оңай. Бұған жол бермеу үшін ағашты үш рет тақылдатып қағу керек деген сенім бар. Ауыз әдебиеті туралы кітаптар мен білім ресурстары арқылы бұл ырымның қыр-сыры мен шығу тарихын ашуға тырыстық.

Бұл ырымның түп тамыры пұтқа табынумен байланысты

Сұқ көзден сақтану үшін қай елде ағашты тақылдатады? Мұндай ырым Еуропада, Скандинавия мен Балқанда, славяндар арасында кең таралған. Оның тамыры Ежелгі Мысыр мен Парсы дәуірінен басталады. Ағашты қағу Ұлыбритания мен АҚШ-та да жиі кездеседі.

TED білім беру платформасындағы мәліметке сүйенсек, үнді-еуропалықтар табиғатпен үйлесімді өмір сүріп, пұтқа табыну арқылы құдайларына сыйынып, олардан қорған сұрады. Олар орманның әруақтарға толы екеніне сенімді болды және рухтар әлемімен әр түрлі рәсім арқылы байланысуды үйренді.

Ағаштар орманның жақсы рухтарының өткізгіші болып саналды. Адамдар ағашты қағу арқылы рухтардан көмек пен шапағат сұрап, қауіпсіздік, денсаулық және әл-ауқат мәселелерін шешуге шақырды. Қауіп-қатер мен жаман көзден сақтану үшін ағаш бетін қағудың белгісі осылай туған.

Ежелгі кельттердің мәдениетінде ағаштардың маңызы зор. Олар кейбір ағашты құдай деп санап, емен мен шағанға табынған, долананы киелі санаған. Пұтқа табынушы славяндар Перунға табынатын, ал емен ағашы оның символы болып саналды. Егер еменнің діңін қақса, құдайға жетіп, көмек сұрауға болады деп сенді.

Пұтқа табынушылар жетістіктері мен сәтсіздіктері туралы айта алатын отбасылық ағашты ерекше құрметтейтін. Оның діңін тақылдату арқылы өсімдік тотемінен қолдау сұрауға болады деп есептеді.

Христиан крестімен байланысы

Крест - христиан дінінің қасиетті заттарының бірі әрі символы. Оны Голгофаға апарып, оған Иса Мәсіх шегеленген делінеді. Христиандардың түсінігінде крест қорғану мақсатында киіледі. Жүзжылдықтар бұрын, тіпті қазір де қабір, шіркеу және денеге тағатын крестер ағаштан жасалған.

Адамдар қолында крест болмаған кезде үш рет қағу үшін ағаш іздеді. Олар үшін бұл жоралғыны үш рет қайталаудың маңызы ерекше болды. Үш саны сиқырлы болып саналады және көптеген дін мен мәдениетте қасиетті деп есептеледі. Христиандардың үштік құдайы бар - Әке, Ұл және Киелі Рух. Индуизмдегі үш ғұн - Саттва, Раджас және Тамас. Исламда да періштелер, адамдар, жындар әлемі бар.

Ағашты үш рет қағудың сыры неде? Ағашты үш рет қағу арқылы олар Құдайдың қорғауы мен қолдауына ие болды, кешірім сұрап, азғырулардан, соның ішінде үлкен күнә саналатын мақтаншақтықтан сақтауды тілеген. Ағашты үш рет тақылдату көктегі жазадан қорғайды және барлық күнәні кешіреді деп сенген.

Ағаш қасиетті деп саналады, өйткені одан храмдар салынған. Христиандар ағашқа қол тигізу бәрін кешіретін және арашашы болатын Исамен байланыс орнатумен тең деп сенді. Шіркеу қабырғаларынан пана іздеген қашқын қылмыскерлер ағаш қақпалардан өтті. Бұл рәсім күнәларды жояды деп саналған.

Ағашты тақылдату парсылар мен ежелгі мысырлықтардың нанымында қалай болған?

Ағашты үш рет қағу Парсыда пайда болған деген пікір бар. Парсылар ағашқа қолын тигізіп, от құдайы Атардан қорғаныш сұрайды. Мысырдағылар ағаштардың сиқырлы күшіне сенді әрі рухани қолдау табу үшін осы әдіске жүгінді. Папирустар мен қабір іргелерінде пальма бұтағы бар Нун құдайы бейнеленген. Ежелгі Египет құдайы Хух (Хех) та қолында пальма бұтағын ұстап тұр, өйткені ол мәңгілік өмірдің символы болып есептелген еді.

О дүниедегі өмір ғұрпының таралуы адамдардың ғұмыр кешкен жылдарын пальмалардың діңіндегі ойықтармен белгілеуге себеп болды. Бұл олардың мәдениетіндегі ағаштың маңыздылығын және үш рет қағу белгісімен байланысын растайды.

Ағаш қағудың еуропалық рәсімдері

Еуропада ағаш бетін тақылдату немесе қолды тигізу рәсімдері бар. Ұлыбританияда мұны "Touch wood!" дейді. ("Ағашқа қолыңды тигіз!"). "История детской площадки" кітабының авторы, фольклор зерттеушісі Стив Руд бұл нанымды tiggy touch wood сияқты балаларға арналған ойынмен байланыстырады. Жеңілуге қарсы иммунитетті ағашқа қол тигізу арқылы алуға болады. АҚШ-та сәттілікті жіберіп алмау үшін "Knock on wood!" - деп айту әдетке айналған. Бұл "Ағашты тақылдат!" деген мағынаны білдіреді.

Босния және Герцеговина, Хорватия, Словения, Черногория және Сербияда адамдар сәттілік серік болсын деген ниетпен ағашты қағады. Кейбір халық үшін ағашты тақылдатудың қажеті жоқ, оны тек ұстай салса жеткілікті.

Еуропалықтар емен ағашына құрметпен қарайды. Мұнда оның діңін құшақтау әдетке айналған. Көбіне емен ағашына найзағай соғады. Бұл ағаш аспанның ерекше белгісімен белгіленген деп саналады. Алайда теософтардың пікірінше көктерек ағашын қағуға болмайды. Өйткені аңыз бойынша Иуда оған асылып өлген, сондықтан ағаш таза болып есептелмейді.

Ағашты қағудың балама рәсімдері

Ағашты үш рет қағуды басқа рәсімдермен ауыстыруға болады. Жерорта теңізі елдерінде сәттілікті қашырып алмау үшін адамдар ағашқа емес, темірге қол тигізеді. Данияда үстелді қағып, 7, 9, 13 сандарын айтады. Болгарияда сәттілік шақыру үшін емес, жамандықтан қорғану мақсатында ағашты тақылдатады. Индонезия, Малайзия, Таиланд тұрғындары маңдайын қағады. Бразилия мен Португалияда "Бате на мадейра" ("ағашты қағу") тіркесін айту жеткілікті.

Тақылдатудың орнына сол иыққа түкіруге болады, өйткені түкірік сиқырлы элемент деседі. Неліктен сол иыққа түкіреді? Әрбір адамның оң иығының артында қорғаныш періштесі бар деп есептеледі. Сол жақ иықтың артында азғырушы, жын, шайтанның сыбайласы тұрады делінеді. Сол иыққа түкіргенде, оны қуып жіберуге болады екен. Түкірудің орнына оң қолмен сол иықты сипауға да болады. Бұл әрекет адамның логикасына жауапты сол жақ жарты шардың жұмысын жақсартады деп те айтылады. Бұл мақсатқа жетуге көмектеседі.

Наным-сенім мен рәсімдер психологиялық қорғаныстың бір нұсқасы болып саналады. Ағашты қағу немесе сол секілді баламалы әрекеттерді орындау арқылы адам оны қосады және белгісіз дүниелерден қорқуды қояды.

Ағашты үш рет тақылдату ырымы адамның өзіне сенімділігін және өмірі бақылауда екенін сезінуге мүмкіндік береді. Бұл ырымның тарихы мен мән-мағынасын зерттеп көріңіз. Егер осы бір ырымның өміріңізге оң әсері болады десеңіз, мұны жасау немесе жасамау өз еркіңізде.