Оразаға қатысты жиі қойылатын 20 сұраққа жауап

Ораза басталып, мұсылман қауымы ауыз бекітуді бастады. Оқырман назарына қасиетті Рамазан айында ең басты сұрақтарға жауап дайындауды ұйғардық.

1. Рамазан дегеніміз не?

- Рамазан немесе Рамадан – исламдық ай күнтізбесінің тоғызыншы айы, оның барысында бүкіл әлемдегі мұсылмандар таң атқаннан күн батқанға дейін ораза ұстайды.

2. Рамазан айында оразаның мәні неде?

- Рамазан айындағы ораза ұстауды және өзін-өзі тыюды білдіреді және мұсылмандарға Алламен рухани байланысын тереңдетуге көмектеседі.

3. Рамазанның басы мен соңы қалай анықталады?

- Рамазанның басы мен соңы жаңа айдың тууына болуына байланысты ай күнтізбесі бойынша анықталады. Айдың басы жаңа туған айдың алғашқы күні саналса, ал соңы келесі жаңа туған айға дейінгі аралықты қамтиды.

4. Рамазандағы ораза кезінде қандай әрекеттерге тыйым салынады?

- Рамазандағы ораза кезінде таң атқаннан күн батқанға дейін тамақ, сусын, темекі шегуге және жыныстық қатынасқа тыйым салынады. Сондай-ақ өсек, өтірік, мақтаншақтық, тәкаппарлық сияқты жағымсыз қасиеттерден аулақ болу керек.

5. Рамазан айында қандай әрекеттер жасау керек?

- Рамазан айында мұсылмандарға намаз оқуға, Құран оқуға, игі істер жасауға, мейірімділік пен қайырымдылыққа уақыт бөлу ұсынылады.

6. Ауызашар (Ифтар) мен Сухур дегеніміз не?

- Ифтар – ауызашар, яғни күннің соңғы бөлігінде, әдетте кешке ауыз ашу, ал Сухур - ораза басталар алдында, әдетте таңертең ерте тамақтану, оны сәресі деп атайды.

7. Ауызашарға қандай дәстүрлі тағамдар беріледі?

- Ифтарда көбінесе дән, жемістер, сорпалар, ет пен балық тағамдары, тәттілер және дәстүрлі десерттерді қоса алғанда, әртүрлі тағам ұсынылады.

8. Рамазанның аяқталуымен қандай рәсімдер байланысты?

- Рамазанның соңы мұсылмандар намазға жиналып, құттықтаулар алмасып, сыйлықтар беріп жатқан Ораза айт мерекесімен атап өтіледі.

9. Рамазан айында жүкті немесе бала емізетін әйелдер ораза ұстай ала ма?

- Жүкті немесе бала емізетін әйелдер, сондай-ақ балалар, қарттар мен науқастар Рамазан айында бұл олардың денсаулығына немесе баланың денсаулығына зиян тигізуі мүмкін болса, оразадан босатылуы мүмкін.

10. Рамазандағы ораза кезінде дәрі ішуге бола ма?

- Мұсылмандарға Рамазан айындағы ораза кезінде денсаулығы немесе емделуі үшін қажет болса, дәрі қабылдауға рұқсат етіледі. Бірақ бұдан ораза бұзылады. Muftyat.kz сайтындағы мәлімет бойынша, дәрі ішу, құрамында нәрлі заттары бар укол қабылдау оразаны бұзатын істер қатарында.

11. Мұсылман емес адамдар Рамазан рәсімдері мен дәстүрлеріне қатыса ала ма?

- Иә, адам баласы мұсылман болмаса да, оны ифтарға шақырып, Рамазанның басқа рәсімдері мен дәстүрлеріне достық пен құрмет белгісі ретінде қатыстыруға болады.

12. Рамазан айында Тарауық намазының маңызы қандай?

- Тарауық намазы Рамазан айында ерекше маңызды. Ол құптан намазынан кейін түнде оқылады, сүннет саналады. Бұл кезде мұсылмандар Алладан кешірім мен рақым сұрайды.

"Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): "Рамазан айында шынайы сеніммен әрі ықыласпен түнді намаз оқып өткізген адамның бұрынғы күнәлары кешіріледі", – деген (Бүхари, Муслим). Рамазан айында әр күні құптаннан кейін, үтірден бұрын тарауық намазын оқу еркек және әйел адам үшін – сүннет", - делінген Muftyat.kz сайтындағы мәліметте.

13. Рамазан айында мұсылмандар өз рухани құндылығын қалай жақсарта алады?

- Рамазан айында мұсылмандар дұға етуге, Құран оқуға, игі істер жасауға және күнәлар мен жағымсыз әрекеттерден бас тартуға уақытты көбейту арқылы рухани тәжірибесін жетілдіреді.

14. Рамазан айында қандай әрекеттерден аулақ болу ұсынылады?

- Рамазан айында рухани тазалық пен өзін-өзі бақылауды сақтау үшін ашуланудан, жанжалдан мен даудан, сондай-ақ ифтардағы тамақ пен сусындарды шамадан тыс тұтынудан аулақ болу ұсынылады.

15. Рамазан айында қандай қайырымдылық жұмыстары ерекше бағаланады?

- Рамазан айында мұқтаж жандарға көмек көрсету, жетімдер мен жесірлерді қолдау, мешіт пен медресеге қайырымдылық жасау, ораза ұстаушыларға тамақ пен сусын беру сияқты қайырымдылық жұмыстары ерекше бағаланады.

16. Рамазан айында мұсылмандар саяхаттай ала ма немесе физикалық жаттығуларды орындай ала ма?

- Иә, мұсылмандар Рамазан айында саяхаттап, физикалық жаттығуларды орындай алады, бірақ олар мүмкіндігінше барлық әдет-ғұрып пен дәстүрлерді сақтауға тырысуы керек.

"Жолаушының жолы жеңіл әрі қиындықсыз болса да, оған ораза ұстамауға және намазын қысқартып оқуға рұқсат етіледі. Сапарға шыққан адам ораза ұстаса да, ұстамаса да болады. Мүмкіндік болса, ұстағаны жақсырақ", - делінген ҚМДБ сайтында.

17. Рамазан айында рухани толысуға қандай әрекеттер көмектеседі?

- Рамазан айында рухани толысуға намазды қаза қылмай, дұғаларға үнемі оқу, Құран оқып, білім жетілдіру, тыйылып, өзін-өзі бақылау, басқа мұсылмандармен және рухани тәлімгерлермен қарым-қатынас құру көмектеседі.

18. Рамазанның соңғы күні қандай маңызға ие?

- Рамазанның соңғы күні немесе Арафат күні мұсылмандар үшін ерекше маңызды.

19. Рамазан айында қандай сақтық шараларын сақтау керек?

- Рамазан айында денсаулықты сақтау үшін сақтық шараларын орындау керек, оның ішінде ауызашарда қалыпты тамақтану, жеткілікті мөлшерде су ішу, шамадан тыс жұмыс істемеу және рухани және физикалық жағдай арасындағы тепе-теңдікті сақтауға тырысу керек.

20. Рамазанның аяқталуын қалай атап өтуге болады?

- Рамазанның аяқталуы Ораза айты мерекесімен атап өтіледі, мұсылмандар дұға етуге жиналып, құттықтаулар алмасады, құрбандық шалу рәсімдерін өткізеді және бір-біріне сыйлықтар береді.

Бұл жауаптар қасиетті Рамазан айы мен оның мұсылман қауымына маңызын жақсы түсінуге көмектеседі деп үміттенеміз.