Қанша қазақстандық өзінің зейнетақы жинағын ала алмайды

Он миллионнан астам қазақстандықтың зейнетақы жинақтары бар, алайда бәрі де оларды өздерінің тұрмыстық жағдайларын жақсарту үшін пайдалана алмайды. Елімізде қанша азаматтың жеткіліктілік шегінен аз жинағанын Нұрфин материалынан оқыңыз.

Бір ай бұрын Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі келесі жылдан бастап зейнетақы жинақтарын кейбір жеке мақсаттарына қолдана алатын әр түрлі жастағы БЖЗҚ салымшылары үшін жеткіліктілік шегі мөлшерінің алдын-ала есебін ұсынды.

Ең төменгі жеткіліктілік шегі - 1 миллион 720 мың теңгені құрайды. Ол 20 жастағы қазақстандықтарға тиесілі. Салымшының жасы неғұрлым үлкен болса, бұл шек соғұрлым жоғарылайды. Мәселен, 30 жастағы тұрғындар үшін бұл 2 миллион 518 мың теңгеге тең.

Естеріңізге сала кетейік, жеткіліктілік шегін жинау - жеткіліксіз. Сіз оның үстіне жинақталған ақшаны ғана ала аласыз.

Қазақстандықтар өздерінің зейнетақы шоттарында қанша ақша жинады

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының деректері бойынша ағымдағы жылдың қыркүйек айының басында 10 870 610 адамға БЖЗҚ-ға міндетті зейнетақы жарналары есебінен құрылған шоттар ашылды.

Бұл санға барлық жастағы салымшылар, соның ішінде қордан төлемдер алып жатқан зейнеткерлер де кіреді. Жынысы жағынан олар шамамен теңдей 5,6 миллион ер, 5,3 миллион әйел адам болып бөлінген.

1 қыркүйектегі жағдай бойынша қазақстандық салымшылар шамамен 12 трлн жинаған. Ерлерде 7 триллион, ал әйелдерде 5 триллион жиналды.

Барлық салымшы ер адамдар арасындағы жинақ ақшаның орташа мөлшері 1 254 000 теңгені, ал әйелдерде бұл сома 933 000 теңгені құрайды.

Сондай-ақ, БЖЗҚ қызметкерлері 1998 жылдан бастап ай сайын зейнетақы жарналарын шегеріп отырған салымшылар арасындағы жинақтаудың орташа мәндерін есептеді, яғни жұмыс өтілі 22 жыл немесе одан көп болады.

Осындай еңбек өтілі бар ер азаматтар арасында жинақтаудың орташа мөлшері 5,8 млн теңгені, ал әйелдер арасында 4,4 млн теңгені құрайды.

Мұндай қазақстандықтардың ең төменгі жасы шамамен 40 жасты құрайды және осы жасқа жету шегі қазірдің өзінде 3 миллион 437 мың теңге және одан жоғары.

Қанша қазақстандықтар өздерінің зейнетақы жинақтарын ала алмайды

Жеткіліктіліктің ең төменгі шегі - 1 миллион 720 мың теңгеден аз жинақталған қазақстандықтар зейнетақы жинақтарының бір бөлігін пайдалана алмайтыны сөзсіз.

Бірінші кезекте бұл ағымдағы жылдың қыркүйек айының басында өздерінің зейнетақы шоттарында 500 мың теңгеден аз жинақтаған 11 миллионға жуық салымшылардың 5 906 837-сі.

Тағы 1 590 837 адам өз шоттарында 501 мыңнан 1 миллион теңгеге дейін жинақтады. Яғни, міндетті жарналар есебінен зейнетақы шоттары бар қазақстандықтардың 70% - ға жуығы өз зейнетақы жинақтарын пайдалана алмайды.

2 348 114 адам 1-ден 3 миллионға дейін жинақтады. Жасына және жеткіліктіліктің тиісті шегіне байланысты, бұл 20-35 жас аралығындағы азаматтардың кейбірі өздерінің жинақталған зейнетақы қаражатын пайдалана алады.

634 188 салымшының шоттарында 3 миллионнан 5 миллион теңгеге дейін ақша жинақталған. Жинақтардың бір бөлігін, жеткіліктіліктің тиісті шегі болған жағдайда 54 жасқа дейінгі қазақстандықтар пайдалана алады.

238 931 адам 5-тен 8 миллионға дейін ақша жинақтаған. Бұл топтың біраз бөлігі өз жинақтарын келесі жылы пайдалана алады, өйткені жеткіліктіліктің жоғарғы шегі 5 миллион 586 адамды құрайды, бұл 59 және одан жоғары жастағы салымшыларға қатысты.

Зейнетақы шоттарында 151908 салымшы 8 миллион теңгеден және одан көп ақша жинады. Яғни, кез келген топ осы жинақтаудың бір бөлігін жеткіліктілік шегінен жоғары деңгейде пайдалана алады.

Біз осы жобаның алғашқы нәтижелерін шығарғаннан кейін қанша қазақстандықтың зейнетақы жинақтарын алу мүмкіндігін пайдаланатынын анықтаймыз.