Қарызды отбасының барлық мүшесі төлеуге мәжбүр болады: Қазақстандағы жаңа заң қандай проблемалар туындатуы мүмкін

Несие рәсімдеу үшін жұбайының рұқсатын алу қажеттілігі туралы заң парламент мәжілісінде қабылданып, сенатта қаралуда. Бірақ сарапшы көп нәрсе ескерілмеген, деп есептейді. Бұл туралы толығырақ KAZ.NUR.KZ материалынан оқыңыздар.

"ҚР кейбір заңнамалық актілеріне несие берудегі тәуекелдерді азайту, қарыз алушылардың құқықтарын қорғау, қаржы нарығын реттеу және атқарушылық іс жүргізуді жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" жаңа заң қазақстандықтардың қаржылық мүдделерін қорғау үшін құрылған.

Мәселен, оның ережелерінің арасында жұбайының немесе жұбайының келісімінсіз несие беруге тыйым бар.

Алайда құқық саласындағы сарапшы Дәулет Әбжанов ИС "ЮРИСТ" порталында жарияланған мақаласында атап өткендей, мұндай шаралар ерлі-зайыптылардың жауапкершілігі мен ақшаны қайтару мәселелерінде қиындықтар тудыруы мүмкін.

Қарызды отбасының барлық мүшесі төлейді

Дереккөзде атап өтілгендей, қолданыстағы заңдар аясында әрбір қазақстандық банктегі несиесі өтеуге дербес жауапты (бірлескен қарыз алушылар, кепіл берушілер жағдайларын қоспағанда).

Егер борышкер несиені өзі төлей алмаса, онда оның жеке мүлкі өндіріп алынады. Ал бұл жеткіліксіз болған жағдайда, ортақ мүліктегі үлестерге әсер етуі мүмкін. Дегенмен барлық несиенің отбасы қажеттіліктеріне пайдаланғаны дәлелденсе ғана ортақ мүлікке әсер етуі мүмкін.

Ортақ мiндеттеменi тiркеу кезiнде өндiрiп алу, ең алдымен, ортақ ортақ мүлiктің есебінен (қағида бойынша – ерлi-зайыптылар ортақ қарыздар бойынша ортақ жауап бередi) жүзеге асырылады.

Енді, егер несиені рәсімдеу кезінде жұбайының міндетті келісімі енгізілсе, онда банктік қарыз бойынша міндеттеме ортақ болады – мұны тіпті несие картасын ресімдеу кезінде де банктер талап етеді.

"Олар келісімін береді, себебі басқа амал жоқ. Неліктен иә, себебі несиелердің басым көпшілігі ортақ қажеттіліктерге, отбасылық өмірге арналған.

Отбасылар, осылайша, банктік қарыздарды қайтару бойынша міндеттемелердің жалпы сипатын растай отырып, несие алуға келісім беруге тура келетін жағдайда болады.

Ал міндеттеме ортақ болғандықтан, мерзімі өткен жағдайда олар қарыз бойынша, ең алдымен, банктік қарыз шарты жасалған жұбайының жеке мүлкімен емес, ортақ бірлескен мүлікпен жауап беруге мәжбүр болады", – дейді сарапшы.

Яғни некеге тұрған екінші тараптың мүддесі қорғалмайды: олардың ортақ және жеке мүлкі қауіп-қатерге ұшырайды, ал банктер несиенің отбасылық қажеттіліктерге алынғанын дәлелдеудің де қажеті болмайды, өйткені ерлі-зайыптылардың екеуінің де келісімі бар.