Қазақстанда ең төменгі күнкөріске қажетті сома қайта өсті

Сәуір айының қорытындысы бойынша ең төменгі күнкөріс деңгейі бір айда 0,4 пайызға өсіп, 48 897 теңгені құрады. Бұл сома адамның ең төменгі қажеттіліктерін қанағаттандыруға жеткілікті болуы керек. Толығырақ KAZ.NUR.KZ материалынан оқыңыздар.

Қазақстанда жан басына шаққандағы өңірлік ең төменгі күнкөріс деңгейі ай сайын есептеледі және әрбір өңірде ол әртүрлі болады – барлығы белгілі бір азық-түлік жиынтығының бағасына байланысты.

Ұлттық статистика бюросының деректеріне сәйкес, сәуір айында ол ел бойынша орташа есеппен 48 897 теңгеге дейін, яғни бір айда 0,4 пайызға өсті. Бұл сома 2023 жылдың желтоқсан айындағы деңгейден 2,6 пайызға артық.

Сәуір айында ең жоғары күнкөріс деңгейі Маңғыстау облысында (59 699 теңге), ал ең төмені Ақтөбе облысында (43 753 теңге) тіркелді. Айта кету керек, Маңғыстау облысының ағымдағы көрсеткіші 2023 жылғы желтоқсанда тіркелгеннен 0,2 пайызға аз болды.

Астанада ең төменгі күнкөріс деңгейі 53 567 теңгені, Алматыда – 51 982 теңгені, ал Шымкентте 48 476 теңгені құрады.

Бір қызығы, Шымкент, сондай-ақ Түркістан облысында күнкөріс деңгейі (44 236 теңге) бір айда өспеген, қайта 0,1 пайызға және 0,2 пайызға аздап төмендеген өңірлер болып шықты.

Сондай-ақ бұл көрсеткіштердің орташа екенін түсіну маңызды. Олар жасына және жынысына байланысты айтарлықтай ерекшеленеді.

Мысалы, 13 жасқа дейінгі балалар үшін күнкөріс деңгейі 39 648 теңгеге тең. Бұл ретте 18 жастан асқан ер адамдар үшін көрсеткіш 58 038 теңгені, ал осы жас тобындағы әйелдер үшін 46 075 теңгені ғана құрайды. Зейнеткерлер мен қарт азаматтардың көрсеткіші одан да төмен – 45 709 теңге.

Әрбір жас тобы өз кезегінде жас аралығы аз кіші топтарға бөлінеді және әрбір ең төменгі күнкөріс деңгейі үшін бөлек анықталады.

Теориялық тұрғыдан алғанда, өмір сүру құны орташа қазақстандық азаматтың негізгі қажеттіліктерін өтеуге жеткілікті соманы көрсетеді. Бұл соманың 55 пайызы азық-түлікке, 45 пайызы қызмет ақысын төлеуге және азық-түлікке жатпайтын тауарларды сатып алуға жұмсалуы тиіс.

Сондай-ақ қазақстандықтар өңірлік өмір сүру құнын жыл сайынғы "Республикалық бюджет туралы" заңда белгіленген сомамен шатастырмау керек. Екінші көрсеткіш жыл бойы өзгеріссіз қалады және негізгі әлеуметтік төлемдердің, мысалы, жәрдемақы мен зейнетақының мөлшерін есептеу үшін қолданылады.