Коронавирусқа дейін және кейін: Мемлекеттік қызмет көрсету саласы қалай өзгерді

Әлемді жайлаған пандемияның әлегі ел-жұртты әлі де әбігерге салып келеді. Локдаун, карантин деген терминдерді естіп, іс-жүзінде көрмегендер шегарасы жабық, шектеуі көп ережелерге бағынуға мәжбүр болды.

Жеті айдың ішінде билік пен бизнестің жұмыс реті өзгерді, жаңасына бейімделді, оңтайлысын табуға тырысты. Бұл ретте мемлекеттік қызмет көрсету саласына да өзгерістер енді. Тұрғындар әдеттегі ХҚО-ға енді «қағаз» жүзінде көрсетілетін қызметтерді ғана алуға баратын болып, онлайнның тілін табуды үйренді. Халықпен тікелей жұмыс істейтін азаматтардың қызмет бабы қалай өзгерді, бұл туралы біз «Азаматтарға арналған үкіметтің» қызметкерлерімен әңгімелесіп көрген едік.

Орал қаласындағы ХҚО бөлім басшысы Нұркен Әбішев төтенше жағдай енгізілген шақта орталықта қызмет алушылар саны әдеттегідей болып, жұмыс қызу жүріп жатқан кез болатын деп еске алады.

«Наурыз мерекелерінен кейін ХҚО жұмысы кілт тоқтап, қызметкерлердің бәрі 1414 байланыс орталығында кеңес беруші болады деген шешім қабылданды. Шұғыл түрде байланыс желілерін ұйымдастырып, мамандарға халықпен телефон арқылы қалай тілдесу керектігін үйреттік. Қызмет алушылар үйден шыға алмай, қажетті ақпаратты алу мұң болып, қиын шаққа тап болған кезде бұл – оңтайлы шешім болды», – дейді Нұркен.

Күніне жүздеген қоңырау қабылдаған орталық мамандары электронды цифрлық қолтаңба мен портал арқылы қызметтерді қалай алуға болатыны туралы толассыз сұрақтардың астында қалды.

Нұркеннің айтуынша, азаматтардың ХҚО-дан еш қиындықсыз алып кететін қызмет түрлері электронды форматқа көшкен сәтте үйренісу оңай болмады. Барлығы смартфонға үңіліп, жаңа цифрлық даму кезеңі басталып кетті.

«Базардағы бағаның құбылуы, дәрінің жетіспеушілігі, қоғамдық көліктің қозғалысына қатысты сұрақтар да келіп жатты, біз бәріне жауапты call-орталық болып көріндік. Қазіргі уақытта да 1414 орталық жұмысы қарқынды жұмыс атқаруда. Бұрынғы уақытпен салыстырғанда халықтың цифрлық сауаты артып, өзіне қажетті қызмет түрін онлайн алуға машықтанғандар қатары көбейген», – деп түйді ойын ХҚО қызметкері.

Төтенше жағдайға қарамастан, ХҚО-да онлайн рәсімделген қызметтер бойынша дайын болған нәтижелерді беретін бөлімдердің жұмысы тоқтамады. Әр қалада бір ғана ХҚО-да әзір болған құжаттар беріліп жатты.

«Бұл менің университеттен кейінгі алғашқы жұмыс орным. Ұжымда ең жас болсам да, маған сол кездегі ең жауапты жұмыс жүктелді. Ата-анам алаңдап, әріптестер санитарлық шараларды қатаң сақтан деді», – деп бастады өз сөзін Тараздағы дайын құжаттарды беру секторында істеген Нұрай Мотай.

Бүгінде дайын құжаттарды беру секторы – ең қуанышты сектор деп айтсақ болады. Азаматтарға арналған үкіметтің бастамасымен дайын болған жеке куәлігін, паспортын, баласының туу куәлігін алуға келген азаматтарға құттықтау айтылып, шағын сый-сияпат беріледі.

«Қазір жағдай қалыпты болды деп айта аламын. Сол кезде уайым мен қорқынышты ысырып, жұмысқа баруға асығатынмын. Себебі ол уақытта азаматтардың құжаттарды жасату, тіркеуге тұру сияқты аса қажет мемлекеттік қызметтерге қатысты мәселелері тоқтап қалған болатын. Сонда біз дәрігерлер, полиция сияқты қызметкерлерден маңызы кем болмайтын маман екенімізді сезіндім», – дейді Нұрай.

Төтенше жағдай кезінде жұмыссыз қалған қазақстандықтарды қолдау мақсатында 42 500 теңге көлеміндегі жәрдемақы берілгені мәлім. Тағайындалған жәрдемақыны есеп-шотқа аудару жұмысын Азаматтарға арналған үкіметтің әлеуметтік қамсыздандыру бөлімінің мамандары жүргізді. Елордалық қызметкер Әділ Алашаев алғашқы уақытта жұмыста қонғандарын да айтады. Себебі күніне тек бас қала бойынша ондаған мың өтініш келіп түсетін, олардың есеп-шоттарын тексеріп, тиісті құжаттарын жүктеу көп уақыт алатын.

«Әлеуметтік жәрдемақы тағайындалған шақты ешқашан ұмытпайтын шығармын. Құжаттарын дұрыс тіркемеген, шоттарын қате көрсеткен азаматтармен күнделікті жұмыс істедік. 16-ға толмаған баласының не қайтыс болған адамның атынан өтініш білдіргендер де болды. Бұлардың бәрін анықтау үшін көп уақытымыз кететін», - дейді төтенше жағдай кезіндегі қауырт жұмысы туралы Әділ.

Бұл есеп-қисаптың қасында жүрген Әділ Алашаев қалыпты тұрмысымыздың тезірек орныққанын қалайтынын айтады.

«Өтініші бойынша бас тарту болған әр азамат үшін уайымдадық. Мұндай жағдай болып, күн көріс табысынсыз қаламыз деп ойламағандар көп болды. Бүгінде әр қазақстандыққа банктегі шотты тексеріп, жеке құжаттарының дұрыстығын қашанда қадағалап жүруіне кеңес берер едім», – дейді маман.