Top.Mail.Ru

Сайт нұсқасы

ru kz

Зектілері

Қай елде түскі үзіліс кезінде оқушыларға ұйықтап алуға мүмкіндік беріледі

Жарияланған күні:

Қытайдағы оқушылардың ұйқысы
Қытайдағы оқушылардың ұйқысы. Фото: Photo by VCG/VCG via Getty Images

Таяуда Алматыдағы бастауыш сынып оқушыларына сабақта ұйықтап алу мүмкіндігі жасалғаны туралы жазған едік. Сыныптарға арнаулы ұйықтауға арналған парталар қойылған. Енді балақайлар үзіліс кезінде мызғып алса болатынын хабарлаған едік. Ендігі кезекте мұндай мүмкіндік қандай елдерде барына тоқталып өтейік.

Маңызды тұстар
close
Бұл мәтін автоматты түрде ЖИ көмегімен жазылған және редактор тексермеген, сондықтан фактологиялық және грамматикалық қателер болуы мүмкін. Толығырақ жарияланымда.
  • Қытай, Жапония, Испания, Оңтүстік Корея, Мексика және Камбоджа сияқты елдерде оқушылардың түскі үзілісте ұйықтау дәстүрі кеңінен таралған.
  • Бұл дәстүр оқушылардың денсаулығын жақсартып, оқу үлгерімін арттыруға көмектеседі деп саналады.
  • Алматыдағы 15-гимназияның бастауыш сыныптарына ұйықтауға арналған парталар қойылып, оқушылар 20 минуттық үзілісте демалуға мүмкіндік алды.

Биыл Алматыдағы №15 мектеп-гимназияның бастауыш сыныптарына түгелдей ұйықтауға арналған парталар қойылды. Енді 20 минуттық үзілісте балалар партасын созып, жатып демалып алады.

Тағы қай елдерде мұндай тәжірибе бар?

Әлемнің әртүрлі елдерінде мектептегі оқыту әдістері мен мәдени дәстүрлер әртүрлі болып келеді. Осы ерекшеліктердің бірі – оқушылардың түскі үзіліс кезінде ұйықтау әдеті. Көптеген елдерде мектептерде мұндай практика жоқ болса да, кейбір мемлекеттерде оқушылардың түскі ұйқысы білім беру жүйесінің маңызды бөлігі ретінде қарастырылады. Бұл дәстүр негізінен Оңтүстік-Шығыс Азия мен Оңтүстік Еуропа елдерінде кеңінен таралған.

Қытай

Қытай – оқушылардың түскі үзілісте ұйықтау дәстүрі ең кеңінен таралған елдердің бірі. Мұнда "уақытша ұйқы" немесе "үзіліс уақыты" мәдениеті өте маңызды.

Бұл дәстүр wujiao деп аталады және Қытай мен Тайваньдағы барлық мектептердің оқушыларына таныс — түскі астан кейін жарты сағаттық ұйқы. Қытай мектептерінде оқушылар түскі ас ішкеннен кейін арнайы уақыт бөлініп, сынып ішінде партаға жатып ұйықтайды. Бұл әдет қытайлықтарға баланың денсаулығын нығайтып, оның оқу үлгерімін жақсартуға көмектеседі деп есептеледі.

Чжэцзян қаласындағы оқушылардың мектептегі ұйқысы
Чжэцзян қаласындағы оқушылардың мектептегі ұйқысы. Фото: Photo by Bao Kangxuan/VCG via Getty Images

Қытайдың білім беру жүйесі қатал, сабақтары ұзақ болғандықтан, оқушылар үшін түскі ұйқы күннің екінші жартысындағы сабақтарды жақсы меңгеру үшін қажет болып саналады.

Мысалы Terra-z басылымының мәліметінше, Гайсиндегі (Батыс Қытайдың Шэнси провинциясы) №1 бастауыш мектептің бірінші сынып оқушылары көрші елді мекенде тұрады. Мектеп ғимараты демалыс бөлмелерін орналастыру үшін тым кішкентай, ал оқушылардың көпшілігі түскі асқа үйге бару үшін тым алыс тұрады, сондықтан олар түстен кейін ұйықтауға тура келеді.

Жапония

Жапонияда да түскі ұйқы әдеті мектептерде кеңінен қолданылады. Бұл елде "инемури" деп аталатын мәдениет бар, ол көп жұмыс істеп, оқу оқығаннан кейін қысқа уақытқа ұйықтау әдетін білдіреді. Жапон мектептерінде оқушылар түскі үзіліс кезінде партада немесе арнайы бөлмелерде демалып, қысқа уақытқа көз шырымын алады.

Жапон мәдениетінде ұйқыны денсаулықты жақсартатын фактор ретінде қабылдайды, бұл арқылы оқушылардың зейіні мен оқуға деген қызығушылығы артады деп сенеді.

Smapse басылымының мәліметінше, балалар эксперимент ретінде 10 минут ұйықтап ала алады.

Испания

Испания – түскі ұйқының (сиеста) әлемге кеңінен танылған елі. Мұнда түскі ұйқы тек оқушыларға ғана емес, барлық жастағы адамдарға дәстүрлі түрде қабылданады. Сиеста – түскі ас ішкеннен кейінгі демалыс уақыты, ол әдетте 1-2 сағатқа созылады. Испанияның кейбір мектептерінде де бұл дәстүр сақталып келеді. Балалар күннің ыстық мезгілінде энергиясын қалпына келтіріп, демалады. Бұл олардың оқу мен денсаулығына оң әсер етеді деп саналады. Дегенмен, Испанияда сиеста мәдениеті біртіндеп жойылып бара жатқанын айта кеткен жөн.

Оңтүстік Корея

Оңтүстік Кореяда білім беру жүйесі өте жоғары деңгейде талап етіледі, бұл оқушылардың ұзақ уақыт бойы сабаққа дайындалуын қажет етеді. Сол себепті кейбір кореялық мектептерде түскі үзіліс кезінде оқушыларға қысқа уақыт ұйықтауға мүмкіндік беріледі.

Бұл тәжірибе балалардың шаршауын басып, сабақтардан кейінгі тапсырмаларды орындаудағы тиімділігін арттырады. Ұйқы оқу процесін жақсартып қана қоймай, оқушылардың денсаулығына да қолайлы жағдай жасайды.

Мектептегі балалардың ұйқысы
Мектептегі балалардың ұйқысы. Көрнекі сурет: Photo by Yves Dean/Getty Images

Мексика

Мексика да сиеста мәдениетін ұстанатын елдердің бірі. Испандық ықпалдың әсерімен бұл елде де түскі ұйқы дәстүрі кеңінен таралған. Кейбір мексикалық мектептерде балалар түскі үзіліс кезінде демалады, бұл олардың энергиясын жинақтап, сабаққа деген зейінін арттырады. Алайда урбанизация және қазіргі заманғы өмір салтының әсерінен сиеста дәстүрі біртіндеп азайып барады.

Камбоджа

Бұл елде түскі астан кейін ең кішкентай оқушыларға ұйықтауға мүмкіндік жасалған. Барлығы бір бөлмеде, еденде, бір-біріне жақын ұйықтайды. Камбоджа – Оңтүстік-Шығыс Азиядағы ең кедей елдердің бірі. Сондықтан үкімет өзінің жас тұрғындарын тәрбиелеу үшін жеткілікті ресурстар бөле алмайды. Көптеген мектепті шетелдік ҮЕҰ басқарады, олар жарқын болашақты қамтамасыз етуге үміттенеді.

Камбоджа мектебіндегі ұйықтап жатқан балалар
Камбоджа мектебіндегі ұйықтап жатқан балалар. Фото: Photo by Gregory Herpe/SOPA Images/LightRocket via Getty Images

Мектептегі ұйқының пайдасы бар ма?

Түскі үзіліс кезінде ұйықтау – балалардың физикалық және психологиялық денсаулығын жақсартуға арналған пайдалы әдіс. Көптеген зерттеу көрсеткендей, түскі уақытта ұйқы балалардың есте сақтау қабілетін жақсартып, олардың зейінін шоғырландыруға көмектеседі. Сондай-ақ, ұйқы балалардың стресстен арылып, денсаулығын жақсартуға оң әсерін тигізеді.

Түскі ұйқы мәдениеті әр елдің дәстүріне және білім беру жүйесіне байланысты әртүрлі қолданылады. Қытай, Жапония, Испания сияқты елдерде бұл тәжірибе балалардың денсаулығын сақтап, оқу тиімділігін арттыру мақсатында қабылданған. Түскі үзілісте ұйықтау әлемнің кейбір елдерінде оқушылардың жалпы дамуына оң ықпал ететін маңызды дәстүр ретінде қалыптасқан.

Мақаланың түпнұсқасы: https://kaz.nur.kz/society/2159191-qai-elde-tuski-uzilis-kezinde-oqushylarga-uiyqtap-aluga-mumkindik-beriledi/