Снектер: тез жүрек жалғау немесе қауіпсіздік сынағы
Жарияланған күні:
Заманауи өмір ырғағында жүрек жалғауға арналған дәмдер күнделікті өмірдің ажырамас бөлігіне айналды. Чипстер, жаңғақтар, крекерлер – ыңғайлы, жинақы және қолжетімді. Бұл жеңіл тағамдар – жұмысыңызды немесе демалысыңызды тоқтатпастан, жолда жеуге болатын тағамдар. Бірақ оның ыңғайлы қаптамасының арғы жағында не жатыр? Тұтынушылар үшін бұл таңдау қаншалықты қауіпсіз? Бұл сұраққа "Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы" қоғамдық бірлестігі мамандары жауап берді.
2024 жылдың маусым-қазан айлары аралығында "Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы" қоғамдық бірлестігі республика бойынша жасырын сатып алу әдісімен сатып алынған тауарларға ауқымды мониторинг жүргізді. Ұйым өкілдері Атыраудан Жетісуға дейін сауда орындарын аралап, әртүрлі санаттағы тауарларды сатып алды. Мақсат – қарапайым, бірақ, өте маңызды: үлгілерді аккредиттелген зертханаларға беру және олардың қауіпсіздік стандарттарына сәйкестігін тексергеннен кейінгі нәтижесін тұтынушыларға жеткізу. Өйткені әрбір тұтынушы өз үстелінің үстіндегі өнімнің сапасын білуге құқылы.
Осы жылдың қазан айында Қызылорда қаласындағы сауда желілерінен түрлі жеңіл тағамдар, оның ішінде "YUJI GUOBA" (краб уылдырығы қосылған күріш чипстері) және ащы стрипстер сияқты экзотикалық тағам түрлері сатып алынды. Барлық сынама "Ұлттық сараптама орталығы" АҚ Қызылорда облысы бойынша филиалының аккредиттелген зертханасына талдауға жіберіліп, нәтижелер өнімдердің қауіпсіз және улы заттар мен микробиологиялық ластаушы заттардың жоқтығы бойынша талаптарға сай екенін көрсетті. Бірақ барлық аспект мінсіз болған жоқ.
Жеңіл тағамдар – кез келген басқа тағамдық өнімдер сияқты дәмімен қуантып қана қоймай, құрамына сенімділік беруі қажет. Бұл қаптамадағы ақпарат ашық және барлығына қолжетімді болуы керек дегенді білдіреді. Таңбаламаны тексеру зерттелген жеңіл тағамдардың қаптамасында өнімнің Еуразиялық экономикалық одақ талаптарына сәйкестігін растайтын Еуразиялық сәйкестік белгісінің жоқтығын көрсетті. Сондай-ақ Қазақстан заңнамасының талабы бойынша, орыс және мемлекеттік тілдердегі ақпараттың жетіспеушілігі байқалды.
Салыстыру үшін айта кетейік, кейбір еуропалық елдерде, мысалы, қаптамада күні "...дейін пайдалану" деп белгіленген, ал құрамындағы көрсеткіші жалпы сипаттамалармен шектелген. "Қазақстан Республикасындағы Тіл туралы" заңына сәйкес, барлық ақпарат импорттаушы есебінен мемлекеттік және орыс тілдеріне аударылуға тиіс. Сонымен қатар ҚР "Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы" заңында: егер мәліметтер тек бір тілде немесе шет тілінде ұсынылса, бұл ұсынылмаған ақпаратқа тең және кәсіпкер талаптарға сай келмейтін өнімдерді шығарғаны үшін барлық жауапкершілікті өз мойнына алады.
"Бұл ережелер тұтынушылардың мүдделерін қорғайды, өйткені өнімнің қайда, кім және қалай өндірілгені туралы қажетті ақпарат болмаса оның сапасына сену қиын", - деп түсіндіреді құқыққорғаушы-сарапшы Алия Алибекова, - Сондықтан мемлекеттік органдар да, ұйымдар да, мысалы, "Маңғыстау облыстық тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамы" ҚБ "бір топта" жұмыс істейді – олар сатып алушыны қорғайды және кәсіпкерлерге қоғам алдындағы міндеттерін еске салады. Өйткені, таңбалама – адамдарға өнім туралы маңызды ақпаратты жеткізудің бір жолы".
Сатып алу алдында қаптаманы мұқият оқып шыққан сайын біз өнімдеріміздің жалпы сапасын жақсартуға көмектесеміз. Мысалы, сіздің сүйікті тағамдарыңыздың мемлекеттік тілдегі жазуы немесе Еуразиялық сәйкестік белгісінің жоқтығын байқасаңыз, сатушыға сұрақ қойып немесе тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласында жұмыс істейтін қоғамдық ұйымдарға хабарлауға болады.
Тұтынушының егжей-тегжейге назар аударуы кәсіпкерлер мен қоғам жетекшілеріне сөредегі келесі өнімнің барлық талапқа сай болуы үшін кемшіліктерді анықтауға және оларды түзетуге көмектеседі. Өйткені біздің денсаулығымыз бен қауіпсіздігіміз ортақ жауапкершілік болып саналады және әрқайсымыздың дұрыс таңдау жасауымыз барлығына арналған стандарттарды жақсартуға көмектеседі.
Жүгіру кезінде жүрек жалғап алу әдеті күнделікті өмірдің бір бөлігіне айналды. Жылдам ырғақ өз ережелерін белгілейді, сол кездегі жеңіл тағамдар құтқарушыға айналды. Дегенмен, сарапшылардың пікірінше, сөредегі молшылықтың арасында негізгі ережелерді есте сақтау маңызды: қоспалар мен дәм күшейткіштердің мөлшері аз өнімдерді таңдау, сонымен қатар мемлекеттік және орыс тілдерінде көрсетілуі керек құрамды мұқият зерделеу. Сонымен қатар ақпараттан сәйкессіздігін байқасаңыз, жергілікті тұтынушылар құқығын қорғау қоғамына хабарласып, қолдау ала аласыз.
Өнім сапасына бақылауды күшейтуге және қоғамдық ұйымдардың бастамаларына бағытталған мемлекеттік бағдарламалар бір мақсатқа қызмет етеді – ол әрбір тұтынушының қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Бұл салауатты және қауіпсіз тұтынуға жағдай жасайтын барлық тараптың – өндірушілердің, кәсіпкерлердің, үкіметтің және азаматтық қоғамның бірлескен күш-жігері.
Бұл материалды дайындаған "МОТҚҚҚ" ҚБ тұтынушылар өнімді тексеру арқылы тек өзіне ғана емес, сонымен қатар сапаны бақылаудың бүкіл жүйесіне де көмектесетінін еске салады.
Осыған ұқсас сұрақтар бойынша Instagram OZPP.KZ – https://www.instagram.com/ozpp.kz/ немесе 87054222739 телефоны арқылы хабарласуға болады.
Мақаланың түпнұсқасы: https://kaz.nur.kz/society/2186660-snekter-tez-zhurek-zhalgau-nemese-qauipsizdik-synagy/