Жылқы еті неше сағатта піседі және оның адам ағзасына пайдасы қандай

Жылқы еті – қазақ дастарханындағы басты тағамдардың бірі және ұлттық ас әзірлеу мәдениетінде ерекше орын алады. Оның пісу уақыты қолданылатын бөлігіне және дайындау әдісіне байланысты өзгереді. Бұл туралы KAZ.NUR.KZ мақаласынан оқыңыз.

Жілік мүшелерін қалай дұрыс асу керек

Asyldin.kz және el.kz сияқты қазақ мәдениеті мен дәстүріне арналған платформаларда жылқы еті туралы ақпарат жиі кездеседі. Мәселен жілік мүшелерінің аста қолданылуы туралы айтар болсақ:

• Қазы, қарта және жал-жая Бұл мүшелер көбіне ет асуға арналған. Орташа алғанда, қазы мен қарта толық дайын болу үшін 2,5-3 сағаттай уақыт қажет. Еттің толық жұмсаруы мен дәмінің шығуы үшін баяу отта қайнату ұсынылады.
• Еттің басқа бөліктері Сүбе, қабырға немесе жамбас сияқты бөліктерін дайындау үшін 2-3 сағат қажет. Еттің жұмсақтығы мен оның құрамы ұзақ пісіруді талап етеді.
• Қуырылған немесе бұқтырылған ет Егер жылқы етін қуыру немесе бұқтыру керек болса, пісіру уақыты қысқарады – орта есеппен 1,5-2 сағат.

Жылқы етін пісірудің құпиялары:

• Етті алдын ала салқын суда бірнеше сағат ұстау оның дәмін жақсартады.
• Сорпаға тұзды ет толық қайнай бастағанда салу керек.
• Дәмдеуіштерден лавр жапырағы, қара бұрыш, пияз, сарымсақ сияқты табиғи өнімдерді қолданған дұрыс.

Тағы бір блогтұғырдағы мәлімет бойынша, жылқы етінің кез келген тағамын дайындамас бұрын, еті жұмсақ консистенцияға ие болу үшін маринадталған болуы керегі айтылған. Жылқы етінің маринадтары сірке суы, пияз, дәмдеуіштер мен тұз негізінде дайындалады (мұндай қоспада ет тоңазытқышта кем дегенде бірнеше сағат тұруы керек).

Әрі қарайғы дайындау жолы:

• сарымсақ жылқы етін жұмсақ етеді деп есептеледі;
• пісірер алдында етті мүмкіндігінше мұқият шайып, пышақпен қырып, барлық артық бөліктерін алып тастау керек;
• қайнағанға дейін жылқы етін ыстық сумен құйып, содан кейін ғана отқа қояды;
• біраз уақыттан кейін, пісіру процесінде суда көбік пайда бола бастайды, оны қасықпен немесе кесілген қасықпен алып тастау керек;
• табақ көбік түзілуін тоқтатқаннан кейін ғана қақпақпен жабылады;
• екі сағаттан кейін етті сүйектен бөлуге, бөлшектеуге немесе кішкене бөліктерге кесуге болады;
• жылқы етінің талшықтары әрқашан пішінін сақтайды және шірімейді;
• қажет болған жағдайда немесе жылқы еті жеткілікті жұмсақ болмаса, ет сұйықтыққа қайтарылады және қайнатылады.

Жылқы етінің пайдасы

Stan.kz басылымындағы мақалаға сүйенсек, жылқы еті – адам ағзасына өте пайдалы өнім. Оның құрамында қажетті ақуыздар мен минералдар мол.

1. Жоғары сапалы ақуыз көзі Жылқы еті құрамындағы ақуыз жеңіл сіңеді және бұлшық еттерді қалыптастыруға қажет. Бұл спортпен айналысатын адамдар мен белсенді өмір салтын ұстанатындарға өте пайдалы.
2. Темір мен В12 дәруменінің көзі Жылқы етінде темір мол, бұл қан айналымын жақсартып, гемоглобинді көтеруге көмектеседі. Сонымен қатар, В12 дәрумені жүйке жүйесін қолдайды.
3. Төмен майлылық деңгейі Жылқы етінің майлылығы сиыр немесе қой етінен төмен, сондықтан бұл етті холестерин деңгейін бақылап отыратын адамдар үшін пайдалы етеді.
4. Суық тиюге қарсы қасиеті Қазақ халқында жылқы етінің, әсіресе қазының сорпасы суық тию кезінде күш-қуат береді деп саналады.
5. Артрит және жүрек ауруларының алдын алу Жылқы майы құрамындағы пайдалы май қышқылдары буындар мен жүрекке оң әсер етеді.

Алайда мамандар ет тұтынуда пайдасымен қатар, қаупі де болуы мүмкін екенін ескертеді.

"Жылқы етінің пайдасы біріншіден, құрамындағы толыққанды ақуызында, ол аминоқышқылдармен ең үздік үйлестірілген.  Осыған орай, жылық еті диеталық ет болып табылады. Диетологтардың пікірінше,  жылқы етінің пайдасы оның құрамындағы майлар жануар майы мен өсімдік майы арасындағы май болып келуінде.

Жылқы етімен қоректенгенде  өт айдау әсері бар.  Қандағы  холестеринді төмендету мүмкіндігіне байланысты жылқы еті ағзадағы зат алмасу процесін реттейтін өнім ретінде тиімді,  ал төмен майлылығы диета үшін, салмақ тастау үшін  тамаша  қолайлы етеді", - делінген санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің өкілдері.

Сондай-ақ жылқы еті құрамында  бірқатар дәрумендер мен микроэлементтер бар,  олардың арасында ерекше А, Е, В тобындағы дәрумендерін және темірді атауға болады. Жылқы еті  гипоаллергенді болып келеді.

Осыған қоса, жылқы етінде көмірсулар өте аз, бір проценттен көп емес. Бұндай орта көптеген бактериялардың дамуына қолайлы жер, ал еттің өзі  жаман сақталады.

Жылқы еті – дәмі де, пайдасы да мол ұлттық ас. Оны дұрыс пісіру – тағамның сапасын арттырудың негізгі кепілі. Жылқы етінен дайындалған тағамдар тек ас қорыту жүйесіне оң әсер етіп қана қоймай, адамның жалпы денсаулығын жақсартады. Сондықтан оны дастархан мәзіріне жиі қосу ұсынылады.