Ұйқы мен теріні жақсартады: Е дәруменінің пайдасы туралы 7 дерек

Е дәрумені терінің саулығы мен мидың қызметі үшін аса қажет. Бұл дәрумен көбіне өсімдік майлары мен жаңғақтарда кездеседі. NUR.KZ аталған дәрумен жайлы ең маңызды деректерді сарапшылардың пікірлері арқылы және арнайы басылымдарда жарияланған мақалалар бойынша зерттеп көрді.

Маңызды тұстар

Бұл мәтін автоматты түрде ЖИ көмегімен жазылған және редактор тексермеген, сондықтан фактологиялық және грамматикалық қателер болуы мүмкін. Толығырақ жарияланымда.

• Е дәрумені - терінің саулығы мен мидың қызметі үшін маңызды антиоксидант, оның тәуліктік нормасы ересектер үшін 15 мг.
• Е дәруменін кешке майлы тағаммен бірге қабылдау ұсынылады, ол ұйқының сапасын жақсартады және нейрондарды қорғайды.
• Е дәрумені жүрек ауруларының алдын алуға көмектеседі, теріні жақсартады, бірақ мөлшерден тыс қолдану жанама әсерлер тудыруы мүмкін.

Кешкісін Е дәруменін ішу ұйқыны жақсартады

Е дәрумені — майда еритін заттардың жалпы атауы, олардың ішінен тек альфа-токоферол ғана ағзаға сіңеді. WebMD медициналық басылымы Е дәруіменінің тәуліктік нормасын былай ұсынады: 14 жасқа дейінгі балалар үшін 6-11 мг, ал 14 жастан асқандар үшін — 15 мг. Жүктілік кезінде бұл қажеттілік 19 мг/тәулікке дейін артады. Ересектер үшін ең жоғары рұқсат етілген шек тәулігіне 1000 мг.

Е дәруменін қашан қабылдау керек? Таңертең бе, әлде кешкі уақытта ма? Е дәрумені нейропротекторлық қасиетке ие және ұйқының сапасын жақсарта алады, сондықтан оны кешке майлы тағаммен бірге қабылдаған дұрыс, себебі бұл оның сіңірілуін жақсартады.

Дәруменнің табиғи және синтетикалық екі түрі бар. Біріншісі тағамдарда кездеседі және ағзаға жақсы сіңеді.

Е дәруменінің жетіспеушілігі қаназдық пен әлсіздікке әкеледі

Е дәрумені майлы тіндерде, бауырда және бүйрек үсті бездерінде жиналатындықтан, оның тапшылығы сирек кездеседі. Е дәруменінің тапшы екенін мына белгілер арқылы білуге болады:

• үйлесімдіктің нашарлауы;
• дене қозғалысын бақылай алмау;
• бұлшықеттегі ауырсыну немесе әлсіздік;
• аяқ-қол сезімталдығының төмендеуі;
• көздің тор қабығының зақымдануы, көру қабілетінің нашарлауы;
• иммунитеттің төмендеуі және жалпы әлсіздік.

Healthline медициналық басылымының жазуынша, көбіне Е дәруменінің жетіспеушілігі қатар жүретін аурулармен байланысты. Мысалы муковисцидоз, ұйқы безінің жеткіліксіздігі, Крон ауруы.

Е дәруменінің авитаминозы азық-түлікке қолжетімділігі төмен елдерде жиі кездеседі. Токоферолдың ұзақ уақыт бойы өткір жетіспеушілігі гемолитикалық және неврологиялық бұзылыстарға әкеледі.

Токоферолдың жетіспеушілігін дұрыс тамақтану арқылы толтыруға болады

Е дәрумені қандай тағамдардың құрамында қайда бар? Токоферолдың негізгі көзі — өсімдік майлары мен жаңғақтар.

АҚШ Ұлттық денсаулық институтының (NIH) мамандары құрамында Е дәрумені мол өнімдердің рейтингін жасады. Нақты мәліметтер кестеде көрсетілген.

Е дәрумені майда еритін топқа жататындықтан, майлы тағамды аз тұтынатын диета оның деңгейін төмендетуі мүмкін. Теңдестірілген тамақтану Е дәруменінің тапшылығынан сақтануға мүмкіндік береді.

Нейрондарды қорғайды

Антиоксиданттық қасиеттерінің арқасында Е дәрумені ағзаны бос радикалдардың тотығу әсерінен қорғайды. Бұл ми қызметінің тиімді жұмыс істеуіне ықпал етеді, - деп түсіндірді NUR.KZ сайтына Tropical Oasis дипломды диетологы Мэтт Роджерс. Оның айтуынша:

Е дәрумені когнитивті функциялар үшін көптеген артықшылыққа ие. Кейбір зерттеулер оның жадыны және жалпы когнитивтік функцияларды, әсіресе қарттар мен Альцгеймер ауруымен ауыратын адамдардың жағдайын жақсартатынын анықтады. Ол алдын алу шаралары тұрғысынан тиімді деп саналады. Сондай-ақ Е дәрумені орталық жүйке жүйесі үшін қажет, өйткені ол нейрондарды тотығудан қорғайтын қуатты антиоксидант болып саналады.

Е дәрумені балалардың когнитивтік қабілеттерін жақсартады. Токоферол есте сақтау, зейін және шығармашылық қабілеттерді ынталандырады.

Жүрек ауруларының алдын алады

Жоғары қан қысымы және қандағы төмен тығыздықтағы липопротеиндер (ЛПНП) мен триглицеридтердің жоғары деңгейі жүрек-қан тамырлары ауруларының даму қаупін арттырады. Тегеран медицина университетінің ғалымдары Е дәрумені қоспаларының жүрекке қорғаныс әсерін тигізетінін анықтады. Токоферолды қабылдау систолалық, яғни жоғары қан қысымын айтарлықтай төмендетеді, бірақ диастолалық, яғни төменгі көрсеткішке әсер етпейді.

Сонымен қатар Е дәруменін омега-3 май қышқылдарымен бірге қабылдау метаболикалық синдром кезінде ЛПНП және триглицерид деңгейін төмендетуге көмектеседі. Бұл дәрумен антикоагулянт ретінде қан ұюының алдын алады және ангиопротектор ретінде қан тамырларының қабырғаларын нығайтып, қанның микроциркуляциясын жақсартады.

Теріні жақсартады

Candida Diet бағдарламасының негізін қалаушы, диетолог Лиза Ричардс NUR.KZ-ке берген пікірінде терінің күйін жақсарту үшін Е дәруменін қабылдауға кеңес береді:

Е дәрумені табиғи түрде теріден бөлінетін май бездері арқылы өндіріледі. Бұл дәрумен теріні сау, жарқын және серпімді ұстайтын майлы зат болып есептеледі. Терісі құрғақ адамдарда Е дәрумені жеткілікті мөлшерде өндіріле бермейді, бұл әжімдердің, қара дақтардың және қабынудың пайда болуына әкеледі.

Е дәрумені эпидермиске серпімділік пен икемділік береді, тері жасушаларын қартаюдан қорғайды, сонымен қатар коллаген, яғни терінің құрылымдық ақуызының түзілуін күшейтеді.

Е дәруменін теріге жаққан кезде токоферол теріні ультракүлгін сәулелерден қорғайды. Ол үшін 2-3 тамшы Е дәруменін қолыңызға тамызып, бетке арналған креммен араластырыңыз. Бұл қоспаны терінің фотоқартаюының алдын алу үшін пайдаланыңыз.

Мейо клиникасының мамандарының айтуынша, сирек жағдайларда, көбіне мөлшерден артық пайдаланған кезде Е дәрумені мынадай бұзылыстарды тудыруы мүмкін:

• жүрек айну және диарея;
• ішектің түйілуі;
• әлсіздік және бас ауруы;
• бөртпе және жыныс бездерінің дисфункциясы;
• креатинурия (зәрде креатининнің болуы).

Сонымен қатар Е дәруменін ішіп қабылдау қуық асты безі қатерлі ісігінің даму қаупін арттыруы мүмкін. Жергілікті қолданған кезде терінің тітіркенуін тудыруы мүмкін.

Токоферол қанды сұйылтады, сондықтан оны жоспарланған операциядан екі апта бұрын қабылдауды тоқтату керек және оны антикоагулянттармен бірге қабылдауға болмайды, сондай-ақ қанның ұюы секілді мәселелері бар адамдарға қолданбаған абзал. Жүкті әйелдерге, инсульт немесе инфаркт алған кейінгі адамдарға және 2 типті қант диабетімен ауыратын науқастарға Е дәруменін қабылдау үшін дәрігердің рұқсаты қажет.

Е дәруменінің көптеген артықшылығы бар. Е дәрумені не үшін қажет? Токоферол — қуатты антиоксидант, ол терінің жағдайын жақсартып, ұйқыны реттейді, когнитивтік функцияны арттырады, жүрек пен қан тамырларын қорғайды. Бұл дәруменнің жетіспеушілігі көру қабілетінің нашарлауына, қозғалыс үйлесімінің бұзылуына, ми қызметінің нашарлауына және бұлшықет ауырсынуларына әкеледі, ал авитаминоз кезінде анемия дамиды. Бұл зат ағзада жиналып, қанды сұйылту қасиетіне ие.

Назар аударыңыз! Бұл материал ақпараттық сипатта жазылып, ұсынылған. Онда сипатталған емдеу әдістерін алдын ала дәрігеріңізбен кеңескен соң ғана қолданбаған жөн.

1. Mohammad Reza Emami, Maryam Safabakhsh, Shahab Alizadeh. Effect of vitamin E supplementation on blood pressure: a systematic review and meta-analysis // Pubmed. — 2019. — July. — 33(7). — 499–507. — Кіру үшін: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30846828/
2. Natalie Silver. How to Identify and Treat a Vitamin E Deficiency // Healthline. — 2024. — April 30. — Кіру үшін: https://www.healthline.com/health/food-nutrition/vitamin-e-deficiency
3. R. Morgan Griffin. Vitamin E // WebMD. — 2024. — June 12. — Кіру үшін: https://www.webmd.com/diet/supplement-guide-vitamin-e
4. Vitamin E // Mayo Clinic. — 2023. — August 10. — Кіру үшін: https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-vitamin-e/art-20364144

Рецензент — жоғары санатты дәрігер Михайленко Людмила Анатольевна.