Ерлік туралы қазақ тіліндегі мақал-мәтелдер топтамасы

Қазақ халқының ауыз әдебиетінде мақал-мәтелдердің алар орны ерекше. Осы орайда, назарларыңызға ерлік туралы қазақ тіліндегі мақалдар топтамасын ұсынамыз.

Халқымыздың ауыз әдебиетінің інжу-маржаны саналатын мақал-мәтелдер ішінде ерлік туралы мақалдар баршылық. Солардың бірқатарын назарларыңызға ұсынбақпыз. Мәселен, Massaget.kz ерлік туралы төмендегідей нақыл сөздер берілген:

Нар тәуекел – ер ісі. 

*****

Тәуекел нарды жығады. 

*****

Көз жұмба дария кешпек жоқ. 

*****

От ішінде туған оттан қорықпайды. 

*****

Таудан арқасы бардың 

Тастан жүрегі бар. 

*****

Тісің барда бір шайна. 

*****

Жалаң аттың жалымен, 

Жалаң қылыш жүзімен. 

*****

Қылышты қорқақты 

Сойылды батыл соғады. 

*****

Күшенген жеңбейді, 

Күші көп жеңеді. 

*****

Күштінің арты диірмен тартады. 

*****

Бір мылтықтың аузына мың кісі сияды. 

*****

Кішкене тастан қауақтай бас жарылады. 

*****

Теңіз кешкенге өзен сирағынан келмейді. 

*****

Кеме келсе, қайық судан шығады. 

*****

Алмас қанжарды жұмсақ қайраққа жаниды. 

*****

Батыр өлмейді: мерт болады. 

Батырда жауда,

Шешенді дауда сына.

*****

Ерлік білекте емес, жүректе.

*****

Батыр болсаң, жауыңа - найзаң тисін,

Бай болсаң, еліңе - пайдаң тисін.

*****

Батырға оқ дарымайды,

Батылға жау жоламайды.

*****

Екі батыр егессе,

Екеуінің бірі өлер.

*****

Жау жоқта - батыр көп,

Дау жоқта - ақыл көп.

*****

Жалғыз батыр - жауға жоқ,

Жалғыз жігіт дауға жоқ.

Өскелең ұрпаққа ауыз әдебиетін сіңдіруде мақал-мәтелдердің алар орны ерекше. Сондықтан батырлық пен ерлік туралы мақалдар келесі бір балалар басылымында былай берілген. Аталған мақал-мәтелдерді жаттау тез әрі оңай.

Ерді намыс өлтірер,

Қоянды қамыс өлтірер.

*****

Күш атасын танымас.

*****

Ер қанаты — ат.

Айлалы батыр алдырмас.

*****

Ерлік білекте емес, жүректе.

*****

Бөріктінің намысы бір.

*****

Сойылды соға білмеген, өзіне тигізеді.

*****

Халық арасында кеңінен тараған тағы бір ерлік туралы мақалдарға төмендегі топтама жатады:

Есебін тапқан жігітке ердің құны түк емес.

*****

Жалғыз болар жігітке , бедеу қатын тап болар.

*****

Жанын аямаған жау алады, Малын аямаған дау алады.

*****

Жауды күшті деме, Ерлік етсең жығасың.

*****

Тауды биік деме, Талап етсең шығасың.

*****

Жақыныңнан жау шықса, Жаныңды қояр жер таппайсың.

*****

Жарым жігіт жаяу жүріп, тың киікті қуады.

*****

Жау жеңетін жігттің, Жарағынан танылғы.

*****

Жер алған – ер, Жер сатқан – қара жер.

*****

Жомарт бергенін айтпайды, Батыр айтқанынан қайтпайды