Көріпкел Ванганың коронавирус пандемиясы туралы айтып кеткені рас па

Әлеуметтік желілерде болгариялық сәуегей Ванга "белгілі бір вирустың тарайтынын айтқан" деген ақпарат тарап, көпшіліктің талқысына түсті деп хабарлайды Stopfake.kz сайты.

Ванга айтты деген болжамдар мен жорамалдар бұқаралық ақпарат құралдарында және әлеуметтік желілерде жиі кездеседі. Әдетте, олар әлемде немесе жеке мемлекетте орын алған кез келген маңызды оқиғаға байланысты болады. Пандемия жайлы да айтылған. 2020 жыл басталғалы кейбір БАҚ беттерінде 70-жылдары Ванга "бес екілік" жылы тарайтын "белгісіз вирус" туралы айтқан деген ақпарат жарияланды.

Басылым бұндай жазбаларда күмән, сәйкессіздіктер мен қайшылықтар өте көп екенін атап өтіп, олардың кейбіріне тоқталуды дұрыс деп тапты.

• Кейбір басылымның ақпаратынша, Ванганың коронавирус туралы болжамдарын оның биографы Велизар Властимиров ресейлік тілшіге бөліскен. Ал Велизар Властимировтың өзін 2018 жылы "Панорама" сықақ агенттігінің редакциясы ойлап тапқан.

Басқалары журналист Сергей Косторный жүгінеді, кейбір бағдарламаларда оны болгар көріпкелі Ванганың кіндік атасы ретінде таныстырады. Бағдарламалардың бірінде ол алдағы пандемия туралы 2018 жылы естігенін айтады. Алайда бұл жөнінде неге бұрын айтпағанын нақтыламады.

• Тағы бір нұсқада, жорамалды ресейлік "Битва экстрасенсов" шоуының қатысушысы, Ванганың аудармашысы ретінде белгілі Тодор Тодоров жеткізген.
• Кейбір баспасөздегі болжамға сәйкес, вирус Африкадан шығуы тиіс болған. Алайда Африкада COVID-19 жұқтырудың алғашқы жағдайы 29 қаңтарда, яғни, індет Уханьда тіркелгеннен кейін бір ай өткен соң тіркелді.
• Сергей Косторной "Ванганың болжамын" айтқанда "2020 жылы бес екілік жылы жерде апат болады – сұмдық вирус тарайды" деген. Оның сөзінше, 2020 жылдың 22 ақпанында және 2020 жылдың 22 желтоқсанында. Алайда, бұл 2222 жылы да орын алуы мүмкін.

Айта кетейік, Ванганың жорамалдары еш жерде тіркелмеген және біреулердің айтқанымен жазылған. Ал видеофрагменттерге келетін болсақ, көрермендер әрдайым оның сөздерінің аудармасын ғана естиді. Оның үстіне болжамдар әрдайым оқиға орын алғаннан кейін пайда болады.

Коронавирус пандемиясы туралы тағы кім айтқан

• Интернет кеңістігінде XVI ғасырда өмір сүрген Нострадамустың болжамдары да кеңінен танымал. Бұл жолы конспирологтар француз дәрігері, алхимик және сәуегейдің дәйексөзінде пандемия туралы тұспалдап айтылғанын байқаған.

"Қос сандар жылы шығыста патшайым билік етеді және түн жамылып, жеті төбеден тұратын елге оба әкеледі ... Әлемді жояды. Әлем экономикасы құлдырайды".

Бұл ақпараттың ойдан шығарылғаны анықталды. Snopes тергеушілері Нострадамустың еңбектерінен мұндай сөздерді таппағандарын жеткізген.

• Коронавирус туралы америкалық жазушы-фантаст Дину Кунцу да айтқан екен. Оның 1981 жылы жазылған "Қараңғының көзі" атты кітабының желісі бойынша адамзат биологиялық қару ретінде жасалған қауіпті вирустың құрбаны болады. Интернет пайдаланушылардың назары вирустың Қытайдан шыққаны және оның "Ухань-400" деп аталатынына аударылады. Қауіпті дерт дәл осы Уханьнан басталды, сондай-ақ, онда вирусологиялық зертхана бар. Бірақ кітаптың алғашқы басылымында вирус Ресейден шығып, "Сырғанақтар-400" деп аталған.

Бұл "кітаптағы" және нақты вирустың арасындағы барлық айырмашылық емес. Ойдан шығарылған "Ухань-40"» жұқтырғандар арасындағы өлім абсолютті болды, ал COVID-19-дан науқастардың шамамен 2,5% көз жұмады. Сонымен қатар, Кунц ойлап тапқан вирустың инкубациялық кезеңі бірнеше сағаттан аспаған, ал коронавирус ағзада екі аптаға дейін симптомсыз болуы мүмкін. Кітапта сипатталған оқиғаларды standardmedia авторлары толық талдаған. 

• Сильвия Браунның пандемия туралы жазылған "Бүгінгі күндердің соңы: ақыр заман туралы болжамдар мен жорамалдар" кітабынан үзінді де әлемге тарады.

Айта кетерлік жайт, өзін көріпкел деп санаған Браун бұл кітабын 2000 жылдардың басында "атиптік пневмония" тарағаннан кейін жазған. Оны жалған болжамдары үшін талай рет айыптаған.

Сондай-ақ, коронавирус туралы үнділік ер бала, буддалық монах, кореялық сериалдар мен "Симпсондар" сериалын түсірушілер айтқан дейді. Бірақ фильмде, шын мәнінде, жапон қаласы Осакадан шыққан тұмау туралы айтылады. 

Еске сала кетсек, осыған дейін мессенджерлерде "Қазақстанда COVID-19 вакцинациясынан бас тартуға болмайды" деген ақпарат тараған болатын.

Сонымен қатар Дональд Трамп жақын арада коронавирусқа қарсы вакцина салдырмайтынын мәлімдеген еді.